Youri IJnsen

• maandag 17 april 2023 om 19:30

Special Voor de niet-doorgewinterde wielerfans zal de nummer twee in de Amstel Gold Race 2023 geen belletje doen rinkelen. Die plaats was weggelegd voor de 22-jarige Ben Healy uit Ierland… of tenminste, dat zou je zeggen. Healy is echter van geboorte een Engelsman, waar hij nog altijd woont. Zes jaar geleden liet British Cycling hem als mountainbiker vallen, waarna hij zijn heil zocht bij de Ierse wielerbond. De rest is geschiedenis. WielerFlits maakt een portret.

Healy is geboren in Kingswinford, een suburb van Birmingham en net ten zuiden van Wolverhampton. Hij woont nog altijd in het naastgelegen Stourbridge en kwam in contact met de wielersport op de buitenbaan van Halesowen. Zijn vader nam hem op zondags mee om wedstrijdjes te rijden, vertelde hij ooit aan Cyclingnews. Maar al snel kwam hij erachter dat baanwielrennen of omniums niet voor hem waren weggelegd. Opnieuw was het zijn vader die hem beïnvloedde en Healy junior op een mountainbike zette. Hij begon crosscountry-wedstrijden te rijden en haalde de Britse selectie.

Maar toen Healy zestien jaar was, liet British Cycling hem vallen. Hij moest kiezen tussen school of wegwielrennen. De dan nog altijd Engelsman koos voor het laatste. Toevallig had hij een vriend die bij de juniorenploeg van Zappi zou gaan rijden. Healy stuurde zijn CV in en tot zijn verbazing werd hij toegelaten tot de vermaarde Britse ploeg, die internationaal een sterk programma reed. Healy werd in dat eerste jaar tweede in de Ronde van Wales (achter Tom Pidcock), derde in de Giro di Basilicata, vierde in de Rondes des Vallées én hij won de Ronde van het Baskenland U19.

Healy is momenteel Iers tijdritkampioen – foto: Cor Vos

Als eerstejaars klopte hij daar in Spanje niemand minder dan Remco Evenepoel, die tweede werd. In 2017 wisselt Healy ook zijn Britse nationaliteit in voor de Ierse. Hoewel zijn vader ook in Engeland werd geboren, waren zijn ouders – de opa en oma van Healy – afkomstig uit het Ierse Cork. Door die familieband kon hij uitkomen voor Ierland. Een keuze die hij maakte om meer kans te maken op nationale selectie, geeft hij rijkelijk toe. Al voelt Healy zich in tussen wel een met Ierland. Juist die keuze heeft ervoor gezorgd dat hij vandaag de dag nog altijd wielrenner is.

Na dat eerste boerenjaar bij de junioren, viel 2018 vies tegen. Pas toen hij in de belangrijke Nederlandse juniorenkoers Driedaagse van Axel een rit won, begon hij opnieuw beloftenteams aan te schrijven. Tot zijn schrik wilde geen enkel U23-ploeg hem hebben. Namens Ierland mocht hij op het eind van 2018 toch het WK rijden, waar Healy zich hardop afvroeg wat hij er nog deed. In Innsbruck raakte hij aan de praat met rennersmakelaar Jamie Barlow, die er scoutte voor Wiggins-Le Col (nu Trinity). Hij kon de Ier geen plek garanderen. Uiteindelijk besloten ze hem begin november tóch een kans en het laatste plekje te geven. Geluk bij een ongeluk, opnieuw.

Jongste ritwinnaar ooit in Tour de l’Avenir
In een van zijn eerste koersen als belofte werd meteen duidelijk uit wat voor hout Healy gesneden was. Gent-Wevelgem U23 in 2019 werd getekend door harde wind, waarna pas na De Moeren een kopgroep wegreed. Daarbij mannen als Tobias Foss, Andreas Leknessund, Jens Reynders, Cedric Beullens, latere winnaar Jonas Rutsch én de dan piepjonge Ben Healy. Die kopgroep bleef weg. Later dat jaar deed de Ier hetzelfde in een regenachtige rit van de Ronde van de Toekomst. Dit keer won hij, voor onder andere Matteo Jorgenson. Daarmee werd hij – en is-ie nog altijd – de jongste ritwinnaar ooit in de Tour de l’Avenir. Voor dit seizoen was hij daar het meest trots op.

Healy wint in 2019 in de Toekomstronde – foto: Tour de l’Avenir

In de jaren erna wint Healy na straffe solo’s vanuit de vroege vlucht ook bergetappes in zware U23-koersen als de Ronde de l’Isard (2020) en de Giro d’Italia U23 (2021). Ondanks dat Jamie Barlow vertrok bij het managementbureau van Andrew McQuaid, bleef Healy opleidingsploeg Trinity trouw. Daar reed hij nota bene twee seizoenen met Tom Pidcock, die hij zondag uit het wiel reed op de laatste passage van de Geulhemmerberg. “Ben en ik komen goed overeen”, zegt Pidcock tegen WielerFlits. “Ben heeft me geholpen de Baby Giro te winnen in 2020 bij Trinity. Toen we jonger waren, reden we vaak tegen elkaar. Ik weet hoe sterk hij is. Voor mij was het geen verrassing dat hij mee was in de finale. Hij loste me wel in het einde, maar ik vind dit heel mooi om te zien.”

Wat goed is komt snel. Na drie jaren als belofte tekent hij in 2022 bij EF Education-EasyPost (INEOS Grenadiers testte hem nog af) en werd hij als eerstejaarsprof op het EK tijdrijden in München meteen zesde. Een tijdrit liegt nooit. “Vorig jaar heeft hij op bepaalde momenten al veel indruk op ons gemaakt”, vertelt ploegleider Sebastian Langeveld. “Vooral in ontsnappingen en dan met name hoe lang hij dat kan volhouden. Een beetje à la Taco van der Hoorn. Afgelopen winter heeft hij niet één, maar wel twee en misschien wel drie stappen vooruit gezet. Hij brak in de Ster van Bessèges echter een middenhandsbeentje, waardoor hij er anderhalve maand uit lag.”

Dat pakte hij volgens Langeveld super professioneel aan, waardoor hij snel terug was. En op een heel hoog niveau. “Waar zijn mogelijkheden liggen, gaan we ontdekken. Het is nog steeds een jongen in ontwikkeling. Maar deze tweede plek is in ieder geval een fantastische prestatie. Dit kan Bens carrière zomaar lanceren. Hij bewijst bovendien dat die tweede plek in de Brabantse Pijl van afgelopen woensdag, zeker geen toevalstreffer was. Ook de wijze waarop hij mee gaat met Pidcock en Pogačar op de Eyserbosweg, was zeker heel indrukwekkend. Deze Amstel Gold Race is voor ons als ploeg – maar dat moet ook zeker Ben zelf – eentje om heel erg trots op te zijn.”

Bescheidenheid siert de mens, ook in de Amstel Gold Race
Voor velen kwam Healy wellicht als verrassing in de Nederlandse klassieker. “Hij is al heel het seizoen supersterk”, legt Nederlands kampioen Pascal Eenkhoorn uit. “Dat heb ik zelf ervaren in de eerste koers van het jaar, op Mallorca. Toen zat ik heel de tijd te sterven in zijn wiel. Voor mij is hij geen verrassing. Hij won al twee keer dit jaar en was tweede in de Brabantse Pijl. Ook in het peloton kijkt niemand hier van op.” Dat deden zijn ploegmaats wel, vorige week in Parijs-Roubaix. Toen stond de Ier namelijk op vijf kasseistroken bidonnen aan te geven. Hij wilde een monument zien van de andere kant, het publiek en de landschappen die je als renner niet ziet.

Healy vorige week in Roubaix – foto: EF Education-EasyPost

Het siert de mens achter de renner. In Ieren zit altijd muziek, maar die vlieger gaat niet op voor de geboren Engelsman. Toch heeft hij de uitstraling van een rockster, met zijn baardje, lange manen en oorbel. “Smeuïge verhalen heb ik niet voor je”, lacht Langeveld. “Ben is een superserieuze jongen. Vorig jaar heb ik zelf nog met hem gekoerst. Hij is superbeleefd en heel dankbaar dat hij vorig jaar bij ons beroepsrenner werd. Zijn uiterlijk doet anders vermoeden, maar aan Healy kleeft weinig rock ’n roll. Hij is superprofessioneel met zijn vak bezig, hij weet heel goed wat hij wil. Een heel fijne jongen om mee te werken.” De Ier is het type renner dat trainer zijn ‘makkelijk’ maakt.

De revelatie zelf wist – bescheiden als hij is – niet wat hem overkwam in de Amstel Gold Race. “Dat ik met Tom en Tadej meekon, was echt een heel grote verrassing voor mij”, vertelt hij aan WielerFlits. “Ik wist dat ik goede benen had, maar tot op heden keken de toppers nog niet naar mij. Maar dat zal nu niet meer gebeuren, haha. Ik heb nu in ieder geval wel voor mezelf bewezen dat ik kan koersen met en tegen de beste renners ter wereld. Dat neem ik zeker mee naar de toekomst. Deze winter heb ik gewicht verloren, maar ik verbaas mezelf ook met het niveau dat ik haal. Ik wil volgende week ook proberen om in Luik-Bastenaken-Luik het podium te halen.”

Ben Healy heeft alles in zich om een cultrenner te zijn. Maar eigenlijk doe je iemand met zijn capaciteiten daarmee te kort. Vanwege zijn relatief korte periode als wegrenner, moet hij volgens zijn ploeg nog ontdekken wat zijn specialisme is. “Hij houdt ervan om in vroege ontsnappingen mee te springen en zijn rivalen te verbazen met zijn swashbuckling attacks (roekeloos of stoer, red.). Als het volle bak koers is, herinnert Ben zichzelf eraan dat hij gewoon moet blijven trappen. Die houding heeft hem ver gebracht. Ben Healy is nog maar net begonnen.” En zo is het.

Op het podium met Pogacar en Pidcock – foto: Cor Vos