Zondag volgt misschien wel de meest cruciale etappe van de Vuelta a España 2022. De enige aankomst boven de 2500 meter boven zeeniveau staat op het programma. Dat soort hoogtes doet iets met een lijf, zeker na twee weken koers. Wie en wat mogen we op Sierra Nevada verwachten? WielerFlits blikt vooruit!

Het startschot klinkt in het stadje Martos (ruim 24.000 inwoners), dat gebouwd is rondom de Peña de Martos. De oorsprong van deze plek gaat terug tot in de prehistorie. Rondom de rots die deze stad kenmerkt, zijn aanwijzingen gevonden dat de eerste menselijke nederzettingen hier zijn geweest. Omdat Martos gelegen is op ruig terrein, bestaat het historische centrumpje uit verschillende smalle, bochtige en steile straatjes. Sterker nog: dit deel van Martos is uitgeroepen tot cultureel belang. Dankzij – opnieuw, ook hier – de rijke gronden van de Guidalquivír-rivier is ook Martos een bekende producent van olijven en olijfolie. Martos geldt als bakermat van de olijfgaard.

De renners eindigen deze vijftiende etappe in de Sierra Nevada, door de jaren heen een redelijk vaste prik in de Ronde van Spanje. Vrij vertaald betekent het besneeuwde bergketen. Sierra Nevada bevat liefst zestien toppen met een hoogte van 3000 meter boven zeeniveau, waarvan Mulhacén (3482 m) de hoogste is. Het mag dan ook geen verrassing heten dat dit gebergte bekend staat als skigebied. De gemeente Monachil – waar ook deze rit finisht – was in 1996 (een jaar later wegens te weinig sneeuw in 1995) het decor voor het WK alpineskiën. Best geestig, omdat op deze locatie zes miljoen jaar geleden nog een zeestraat was. Tektonische bewegingen schepte toen Sierra Nevada.

De finish ligt dus in de gemeente Monachil, waar de streep getrokken is op de Hoya de la Mora. Dat was aanvankelijk niet de bedoeling. De Vuelta-organisatie wilde aankomen nabij het spectaculaire observatorium van Sierra Nevada, dat op 2896 meter hoogte ligt. Dat plan ging echter niet door omdat het natuurreservaat waarin de bergtop ligt, daarvoor geen toestemming gaf. Het was wel een record geweest, want deze bergtop was de hoogste ooit in een grote ronde geweest. In de Tour de France is de Col de l’Iseran (2770 m) steevast de hoogste bergtop, terwijl dat in de Giro d’Italia de Passo dello Stelvio (2758 m) is. Nu blijft dus de Hoya de la Mora over, een klim die de Vuelta voor het eerst – en meteen ook voor het laatst – aandeed in 2017. Toen won pocketklimmer Miguel Ángel López.

Parcours

In de etappe richting van Sierra Nevada zijn bergen onontkoombaar. Het is dan ook al de zesde aankomst bergop in deze nog ‘maar’ vijftien dagen oude Vuelta-editie. Dit keer ligt de streep op de Alto Hoya de la Mora, de zwaarste beklimming in de Ronde van Spanje van dit jaar. De top van de berg ligt 160,3 kilometer verder van de startplaats Martos af.

Martos bevindt zich nog steeds in de provincie Jáen, waar zaterdag Sierra de la Pandera is bedwongen. Met het aantal beklimmingen in de eerste twee weken zullen de sprinters zich dus best weleens kunnen afvragen of deze Vuelta-deelname nou zo slim was. Gelukkig is er maandag een rustdag, waar het peloton maar al te blij mee zal zijn.

De aanloop naar Sierra Nevada zal rustig zijn, met zeker zo’n honderd vlakke kilometers door het warme Spaanse klimaat. Eenmaal aangekomen aan de voet van de eerste klim zijn de doorgangen in de plaatsjes Castillo de Locubin, Alcalá la Real en Pinos Puente verleden tijd. Kort na de tussensprint in Granada staat een klim van eerste categorie op het programma: de Alto del Purche.

Met 9,1 kilometer aan 7,5% is het meteen en serieuze klim, waar renners met een slechte dag meteen zullen weten hoe laat het is. Het venijn zit hem aan de voet van de Purche, die ze vanaf de zuidkant oprijden. In de eerste vier kilometer gaat het stijgingspercentage amper onder de 10%. De laatste kilometer loopt met een gemiddelde van 12% op, hoewel het daarvoor iets minder steil is. De top ligt op iets minder dan veertig kilometer voor het einde.

De renners mogen zich na de Purche al snel klaar maken voor misschien wel de zwaarste klim van deze Vuelta. Na een afdaling van rond de tien kilometer staat er nog een kleine heuvel te wachten van 6,1 kilometer tegen een gemiddelde van 5,1%. De renners bevinden zich dan op 1000 meter boven de zeespiegel. Maar dan zijn ze er echter nog lang niet…

De Alto Hoya de la Mora is de enige klim van buitencategorie in deze Vuelta. Met haar 23 kilometer aan een gemiddelde stijging van net geen 7% is deze categorisering meer dan terecht. In 2017 reden de renners ook al eens over deze bergpas. Toen werd de strijd om de etappewinst gewonnen door Miguel Angel López, die Ilnur Zakarin en Wilco Kelderman achter zich hield. Het was een van de spraakmakende etappes van die editie, waarin Chris Froome het eindklassement wist te winnen.

De klim is met zijn gemiddelde en afstand waarschijnlijk op elke kilometer hels, maar in de eerste vijf kilometer loopt het gemiddeld met 10% op, waardoor er al vroeg klassementsrenners overboord kunnen kieperen. In het midden van de col zien we veel haarspeldbochten, maar komen de percentages niet boven de 7%. Het laatste deel is nog lang, want de vijf slotkilometers (aan ruim 6%) gaan vrijwel aan een rechte weg omhoog. De laatste kilometers zijn zeker niet loodzwaar, maar met zoveel hoogtemeters in de benen zullen de renners daar weinig van merken.

Officieuze start: 13.05 uur
Officiële start: 13.16 uur
Finish: tussen 17.16 en 17.45 uur
Afstand: 149,36 kilometer

Tijdschema belangrijke passages:
Bergsprint Puerto del Castillo: tussen 14.09 en 14.15 uur
Tussensprint Granada: tussen 15.41 en 15.58 uur
Bergsprint Alto del Purche: tussen 16.10 en 16.30 uur

Favorieten

Net als in de voorgaande bergetappes houden we op weg naar Sierra Nevada rekening met twee scenario’s: de vluchters die gaan strijden om de ritwinst of de klassementsrenners die dat gaan doen. De sleutel ligt in handen van de ploegen van de klassementsrenners die Remco Evenepoel uit de rode trui willen rijden. Aangezien de slotklim bijzonder lang is, en de kopgroep dus met een riante voorsprong moet beginnen aan de beklimming, gaat onze voorkeur uit naar de klassementsmannen.

Leider Remco Evenepoel kende op zaterdag een mindere dag. De Belgische coureur van Quick-Step-Alpha Vinyl staat echter nog steeds aan de leiding van het algemeen klassement van de Vuelta a España. Primoz Roglic staat ondertussen op minder dan twee minuten, Enric Mas volgt op 2 minuten en 43 seconden. Met de aankomst op Sierra Nevada wacht er voor Evenepoel een nieuwe test, klimmen naar 2500 meter hoogte. Kan Evenepoel standhouden na zijn mindere dag?

Sierra Nevada is een belangrijke afspraak voor Evenepoel – foto: Cor Vos

Vervolgens komen we terecht bij de nummer twee in het klassement, Primoz Roglic. De Sloveen sprong in de tijdrit van dinsdag over Enric Mas in het klassement. Roglic moest toen 40 seconden toegeven op de Aerokogel van Schepdaal, maar reed op zaterdag weg van zijn concurrenten. De ploegleiding van Jumbo-Visma vertelde eerder deze week al dat Roglic niet naar Spanje is afgezakt voor een podiumplaats. Roglic zal bloed ruiken bij zijn Belgische concurrent en zondag zijn voorsprong verder willen verkleinen. We verwachten dus zeker en vast een poging van de drievoudige winnaar van de Ronde van Spanje in de rit naar Sierra Nevada.

Datzelfde geldt ook voor Enric Mas. De renner van Movistar zette in de bergrit van donderdag zijn manschappen al een aantal keer op kop van het peloton, en ook op zaterdag toonde Mas zijn goede vorm. De Spanjaard kon Roglic een tijdje volgen, maar moest in de slotkilometers plots afhaken. De renner van Movistar won daardoor niet al te veel tijd op Evenepoel en ziet Roglic verder van hem wegrijden in het algemeen klassement. Zondag krijgt hij een nieuwe kans.

Roglic lijkt steeds beter te worden deze Vuelta – foto: Cor Vos

Wie in de tweede week van de Vuelta zich enigszins onverwacht toonde, was Miguel Angel López. Superman López reed een bijzonder sterke tijdrit, iets wat we niet altijd gewoon zijn van de renner van Astana Qazaqstan. Bovendien klom hij ook in de rit naar Peñas Blancas en naar Sierra de La Pandera met de betere renners naar boven. Op die laatstgenoemde klim was hij zelfs de enige die Roglic kon volgen. De Colombiaan heeft bovendien in het verleden al vaker getoond dat hij op hoogte de tegenstand kan overklassen. Kan MAL de wielerfans verrassen op Sierra Nevada?

Ook de mannen van INEOS Grenadiers zullen gebrand zijn op een goede uitslag. Carlos Rodríguez en Tao Geoghegan Hart staan beiden in de top-10 en kunnen nog steeds een aantal plaatsen opschuiven. Beiden reden op dinsdag een zeer goede tijdrit. Spaans kampioen Rodríguez heeft daardoor zelfs nog zicht op het podium. Ex-winnaar van de Giro Geoghegan Hart zal zijn 21-jarige ploegmaat willen helpen in de strijd om het podium.

Spaans kampioen Rodríguez en Mas samen in beeld – foto: Cor Vos

Het volgende team dat nog meerdere pionnen heeft is UAE Emirates. Juan Ayuso testte eerder deze week nog positief op het coronavirus, maar de jongeling rijdt nog steeds rond op een vijfde plaats in het algemeen klassement. Ook Portugees kampioen João Almeida staat nog steeds in de top-10 van de Ronde van Spanje. Almeida eindigde op Sierra de La Pandera op een sterke vierde plaats, Ayuso kende daarentegen een mindere dag. De jonge renner kreeg daarbovenop ook nog te kampen met een lekke band.

Wilco Kelderman kwam dankzij zijn tweede plaats in de etappe naar Peñas Blancas op plaats zes in het algemeen klassement terecht. De Nederlander van BORA-hansgrohe zakte na de rit van zaterdag naar plaats acht, nadat hij zich niet kon mengen met de betere klimmers. Dat geldt ook voor zijn ploegmaten Jai Hindley en Sergio Higuita. Ook Ben O’Connor (AG2R Citroën) en Thymen Arensman (Team DSM) doen nog mee voor de top-10, maar lijken niet sterk genoeg voor de overwinning.

Gaat Carapaz voor een derde ritoverwinning? – foto: Cor Vos

Tot slot bespreken we nog een aantal vluchters die kans maken op de overwinning. Natuurlijk komen we dan meteen uit bij Jay Vine, die al twee etappes kon winnen. De Australiër van Alpecin-Deceunicnk zat in etappe twaalf nog eens mee in de ontsnapping, maar kon het deze keer niet afmaken. Richard Carapaz (INEOS Grenadiers) kon dat wel. Carapaz kwam voor een klassement naar Spanje, maar zijn vorm bleek niet goed genoeg te zijn. Op de Peñas Blancas en de Sierra de La Pandera wist de Ecuadoraan zijn grote ronde goed te maken met tweemaal ritwinst.

Ook Louis Meintjes (Intermarché-Wanty-Gobert), Mikel Landa (Bahrain Victorious), Marc Soler, Jan Polanc (beiden UAE Emirates), Thibaut Pinot (Groupama-FDJ), Alexey Lutsenko, David de la Cruz (beiden Astana Qazaqstan), Hugh Carthy, Mark Padun en Rigoberto Urán (allen EF Education-EasyPost) zouden vrijgeleide kunnen krijgen van het peloton. En wat kan Alejandro ‘Bala’ Valverde (Movistar) in zijn laatste Vuelta? Valverde op Sierra Nevada, het zou alleszins een prachtig verhaal zijn.

Vuelta 2022: Deelnemerslijst

Weer en TV

In startplaats Martos is het ’s middags al 20 graden Celsius. De temperatuur loopt in Andalusië later op de dag alleen maar verder op, richting de 31 graden Celsius. Als er bergop gereden wordt richting de 2510 meter hoge Alto de Hoya Mora, koelt het rap af richting de 20 graden Celsius. Verder is het vooral zonnig.

De veertiende rit is vanaf 14.30 uur live te volgen via Eurosport 1, de Eurosport Player en GCN+. Sporza (op Eén) schakelt eveneens in om 15.50 uur. Ook bij de NOS is de etappe live te zien op tv, vanaf 15.40 uur op NPO1 en vanaf 16.45 uur op NPO2.

Ben je niet in de gelegenheid om naar de televisie te kijken, dan hoef je in het liveblog van WielerFlits niets te missen!