Het zwarte Tourgat bestaat niet. Natuurlijk, maandag is er eventjes een gemis, maar lang duurt dat nooit. Er dienen zich immers direct nieuwe koersen aan. Sinds dit jaar voor het eerst de Tour de France Femmes, maar traditiegetrouw ook nog altijd de Clásica San Sebastián. Zaterdag, nog geen week na het einde van de Ronde van Frankrijk, nemen tal van toppers het tegen elkaar op in het Baskenland. WielerFlits blikt vooruit!

Historie

De allereerste editie van de Clásica San Sebastián – gewonnen door Marino Lejarreta – werd verreden op dinsdag 11 augustus 1981. Die datum verrast wellicht wat, want het voelt als een eeuwenoude traditie dat de Baskische eendaagse – uitzonderingen zoals vorig jaar daargelaten – op de zaterdag na de Ronde van Frankrijk plaatsvindt. Maar dat klopt niet helemaal. Tot 2007 stond de ‘Klasikoa Donostia’ steevast pas twee of drie weken na de Tour op de kalender.

De laatste editie van de Clásica San Sebastián ‘oude stijl’, die van 2006, werd gewonnen door een opvallende renner. Of eigenlijk door een opvallend onopvallende renner. De destijds 26-jarige Xavier Florencio was de snelste van een relatief grote groep. Voordien had hij nog nooit een profkoers gewonnen, nadien zou hij dat ook nooit meer doen. Wel werd hij nog tweemaal negende in wat ongetwijfeld zijn favoriete wedstrijd was.

Florencio, die zijn carrière in 2013 afsloot bij Katusha, is nu ploegleider bij Bahrain Victorious – foto: Cor Vos

Met zijn overwinning in de Clásica San Sebastián zette Florencio zich in een indrukwekkend, almaar uitdijend rijtje. Voor hem wonnen onder andere Miguel Indurain (1990), Gianni Bugno (1991) en Lance Armtrong (1995), die na een allerlaatste plek in 1992 – bij zijn debuut als prof, in de stromende regen –  had gezegd dat hij ooit terug zou keren om te winnen. Ná Florencio zegevierden onder anderen Philippe Gilbert (2011), Julian Alaphilippe (2018) en Remco Evenepoel (2019).

Naast Gilbert en Evenepoel, was nog een Belg eens de beste: Claude Criquielion, in 1983. Voor Nederland staat de teller op vier. Adrie van der Poel (1985) en Gert-Jan Theunisse (1988) deden het in de jaren 80, Erik Dekker mocht juichen in 2000 en Bauke Mollema triomfeerde in 2016. Geen enkele renner uit de Lage Landen wist dus meer dan één keer te winnen, een aantal andere renners lukte dat wel.

Vier renners waren tweemaal de beste: Francesco Casagrande, Laurent Jalabert, Alejandro Valverde en Luis León Sánchez. Die laatste twee zijn er komende zaterdag ook weer bij en kunnen de absolute recordhouder nog evenaren. Marino Lejarreta won na 11 augustus 1981 de Clásica San Sebastián nog twee keer.

Evenepoel was 19 jaar toen hij de Clásica San Sebastián won – foto: Cor Vos

Laatste tien winnaars Clásica San Sebastián
2021: Neilson Powless
2020: Niet verreden vanwege de coronacrisis
2019: Remco Evenepoel
2018: Julian Alaphilippe
2017: Michal Kwiatkowski
2016: Bauke Mollema
2015: Adam Yates
2014: Alejandro Valverde
2013: Tony Gallopin
2012: Luis Léon Sánchez

Vorig jaar

Na een jaar afwezigheid keerde de Clásica San Sebastián – de coronacrisis had in 2020 roet in het eten gegooid – in 2021 terug op de kalender. Net als in het verleden vaak het geval was, werd de wedstrijd een keertje twee weken na de Ronde van Frankrijk verreden. Dat had alles te maken met de Olympische Spelen. De olympische wegrit stond namelijk gepland voor het weekend na de Tour en dus schoof de Clásica San Sebastián door.

Niettemin was het nog maar 31 juli, toen het peloton in San Sébastian begon aan een wedstrijd van 223,5 kilometer. Al gauw kozen dertien renners de aanval. Onder hen WorldTour-renners als Aleksandr Riabushenko, Xandres Vervloesem, Jose Joaquin Rojas, Johan Jacobs, Javier Romo, Valerio Conti en Mickael Cherel, maar ook ProTeam-renners als Romain Hardy, Oscar Cabedo, Mikel Bizkarra, Jon Barrenetxea en Jeremy Cabot. Zij kregen een bonus van vier minuten van het peloton.

Van Hooydonck op kop – foto: Cor Vos

Dat peloton werd geleid door Jumbo-Visma. De Nederlandse ploeg offerde Sam Oomen en Nathan Van Hooydonck op om het gat met de koplopers te dichten, in de hoop dat Jonas Vingegaard – net tweede geworden in de Tour – het in de finale zou kunnen afmaken. Aldus werd aan de voet van de Erlaitz (3,8 km aan 10,6%) de laatste vroege vluchter, Romo, bij de kraag gevat. Direct daarop trokken Simon Carr en Mikel Landa door.

Nadat Landa paste, ging Carr in zijn eentje verder. Hij stond voor een kansloze missie, leek het, totdat vier renners op het vlakke de oversteek maakten. Met nog 25 kilometer te gaan kwamen Neilson Powless, Mikkel Frølich Honoré, Lorenzo Rota en Matej Mohoric bij Carr en steeg de voorsprong van de vijf vooraan tot meer dan een minuut. Met deze voorsprong begonnen zij ook aan de slotklim, de Murgil. Het bleek genoeg om voor de overwinning te mogen strijden.

Honoré, Powless en Mohoric – foto: Cor Vos

Op de bewuste beklimming leek Powless de sterkste te zijn. Even reed hij weg, maar vlak voor de top sloot de rest toch weer aan. Vier man, want Carr moest even daarvoor passen, stevenden vervolgens op de finish af, totdat Honoré en Rota ten val kwamen. Een sprint tussen Mohoric en Powless dus? Nee, want Honoré sloot toch weer aan. De sprint die volgde werd begonnen door Mohoric, maar gewonnen door Powless. De Amerikaan ving de Sloveen op en boekte zijn eerste profzege.

Uitslag Clásica San Sebastián 2021
1. Neilson Powless (EF Education-Nippo) in 5u34m31s
2. Matej Mohoric (Bahrain Victorious) z.t.
3. Mikkel Frølich Honoré (Deceuninck-Quickstep) z.t.
4. Lorenzo Rota (Intermarché-Wanty-Gobert Matériaux) z.t.
5. Alessandro Covi (UAE Emirates) op 1m4s

Parcours

Het parcours van de Klasikoa Donostia is nagenoeg hetzelfde als vorig jaar. De start is traditiegetrouw in San Sebastián, oftewel: Donostia. Daarna wordt eerst een lange lus gemaakt, waarin aanvankelijk langs de kust wordt gereden en nog niet al te veel geklommen hoeft te worden. De eerste zestig kilometer bieden zodoende kansen voor hardrijders om weg te rijden. Pas als de renners zuidwaarts gaan, het binnenland in, doemt de Azkarate (4,2 km aan 7,3%) op.

Vrij snel daarna volgen de Urraki (8,6 km aan 6,9%) en de Alkiza (4,4 km aan 6,2%). Aansluitend blijft het wat op en af gaan, maar de eerste grote heuvelzone is op dat moment achter de rug. Het duurt immers tot kilometer 154 vooraleer de volgende officiële helling begint. Dit is de Jaizkibel (7,9 km aan 5,6%), een iconisch klim uit de Clásica San Sebastián. In de huidige route is het niet de grote scherprechter, maar wel een plek om te anticiperen. Eerder het hazenpad kiezen, kan verstandig zijn, want er komt nog genoeg aan.

Allereerst de vreselijk steile Erlaitz (3,8 aan 10,6%). Hier viel Landa vorig jaar aan. Niet alleen in de Clásica San Sebastián, maar ook in de Ronde van het Baskenland. In die laatste wedstrijd reed hij weg met Brandon McNulty en Esteban Chaves. Net voor de top werd het gat echter gedicht door een jonge Deen van Jumbo-Visma, die in dienst reed van Primož Roglič en volgens het verslag op WielerFlits “een hele goede dag” had: Jonas Vingegaard.

Eenmaal boven op de Erlaitz, loopt het nog even vies door. Als de afdaling echt begint, zijn er nog een kleine veertig kilometer te rijden. De eerste daarvan gaan in dalende lijn, vervolgens is het een stuk vlak en dan krijgen de coureurs de Murgil-Tontorra nog voor de kiezen. Een dikke twee kilometer aan een dikke tien procent.

Wie nog wat in de benen heeft, zal het er hier (bijna) allemaal uit moet gooien. Na de top is het weliswaar nog acht kilometer naar de finish, maar meer dan de helft daarvan is in dalende lijn. Alleen in de laatste drie vlakke kilometer door San Sebastián zal het nog even doorstampen zijn.

Zaterdag 30 juli, Clásica San Sébastian: San Sébastian – San Sebastián (224,8 km)
Start: 11.52 uur
Finish: tussen 17.15 en 17.45 uur

Favorieten

De Clásica San Sebastián kende vorig jaar een ietwat mager deelnemersveld. Een week eerder was immers de olympische wegrit in Tokio geweest en twee dagen ervoor was nog gestreden om de olympisch tijdrittitel. De meeste (Tour)toppers gaven dan ook verstek voor de Spaanse eendaagse.

Nu is dat volledig anders. Twee van de drie hoofdrolspelers uit de Ronde van Frankrijk staan zaterdag aan de start in Noord-Spanje. Eindwinnaar Jonas Vingegaard ontbreekt, maar Wout van Aert en Tadej Pogačar zijn er wel bij. Althans, daar leek het lange tijd op. Van Aert heeft echter afgezegd voor de Baskische eendaagse vanwege een verkoudheid. Hij neemt om die reden wat extra rust.

Van Aert en Pogačar, in het wit en het geel – foto: Cor Vos

Bij Pogacar zijn ook vraagtekens te zetten. De laatste dagen van de Tour, en dan met name in de tijdrit, leek hij wat uitgeblust. Het is dus afwachten of hoe zich zaterdag voelt. Daar komt nog eens bij dat op een goed klassement in de Tour slechts zelden een zege in San Sebastián volgt. De laatste die dat voor elkaar kreeg, was Alejandro Valverde. Na een vierde plaats in de Ronde van Frankrijk, soleerde hij naar de winst in eigen land.

De winnaar van de Clásica San Sebastián 2019, Remco Evenepoel, hoeft zich om deze statistiek niet druk te maken. Hij reed de Tour niet en zal nog genoeg in de tank hebben. De 22-jarige renner van Quick-Step-Alpha Vinyl heeft er weliswaar net een hoogtestage opzitten, maar koerste in juli nog niet. Hij wil fris zijn voor de Ronde van Spanje, zijn grote doel van dit najaar. Op weg daar naartoe zal hij een tweede zege in de Klasikoa Donostia evenwel niet laten liggen.

Evenepoel wint LBL – foto: Cor Vos

Om deze binnen te hengelen, zal de zal de Aerokogel van Schepdaal waarschijnlijk wel weer een solo moeten opvoeren. Tegen iemand als Pogačar legt hij het in de sprint immers bijna altijd af. Dat hij in de Tour of Norway wat snellere benen toonde, verandert daar weinig aan. Maar alleen naar de finish rijden, hoeft helemaal geen probleem te zijn voor een goede Evenepoel. Dat liet hij in de jongste Luik-Bastenaken-Luik nog zien.

Het enige nadeel voor de jonge Belg: hij zal sinds dat nummer nog meer in de gaten gehouden worden. Normaal gesproken had Julian Alaphilippe nog als bliksemafleider kunnen fungeren, maar de winnaar van 2018 doet niet mee. In de Tour de Wallonie testte de wereldkampioen namelijk positief op corona.

Kort achter de drie wel aanwezige tenoren, moeten we Simon Yates plaatsen. Op papier moet de Brit dit werk – dankzij zijn klimvermogen en sterke punch – perfect aankunnen, maar opvallend genoeg heeft hij nog nooit echt geëxcelleerd in de Clásica San Sebastián. Een zevende plek in 2016 is voorlopig zijn beste klassering. Schrijf hem niettemin maar op, want de vorm is er overduidelijk. Afgelopen maandag zegevierde hij op straffe wijze in de Prueba Villafranca-Ordiziako Klasika.

Ritwinst voor Yates in de afgelopen Giro op een klassiekerparcours – foto: Cor Vos

Uiteraard was de tegenstand daar niet zo sterk als zaterdag, maar het waren ook niet bepaald prutsers waar hij het tegen op moest nemen. Juan Ayuso stond bijvoorbeeld aan het vertrek. De 19-jarige Spanjaard reed vroeg in de finale al weg met Samuele Battistella en Yates. Nadat de drie terug waren gepakt, ging Yates op de laatste beklimming nog eens. Ditmaal kon Ayuso niet mee, maar in de sprint van de achtervolgende groep werd hij nog wel vierde. Daarmee liet hij maar weer eens zien over een sterk eindschot te beschikken. Een gevaarlijk wapen in een koers als de Clásica San Sebastián.

Ook Alberto Bettiol heeft een goede sprint in huis. We herinneren ons allemaal nog hoe de Italiaan in de tweede etappe van de Ronde van Zwitserland de sprint van een grote groep won, de armen in de lucht stak en … ontdekte dat de ontsnapte Andreas Leknessund al een tijdje binnen was. In de Tour heeft hij geen revanche kunnen nemen in de vorm van ritwinst, maar hij toonde zich wel. Vooral zijn tweede plek in Mende blijft bij. Indien Bettiol nog altijd die benen heeft, kan hij ver komen in de Klaskoa Donostia. De oud-winnaar van de Ronde van Vlaanderen weet hoe het is om een klassieker naar je hand te zetten.

Bettiol was sterk, maar net niet sterk genoeg op Mende – foto: Cor Vos

Bauke Mollema heeft nog relevantere kennis: hij weet hoe je de Clásica San Sebastián moet winnen. Dat deed hij immers al eens in 2016. Bij zijn andere deelnames werd hij: vijfde, negende, tweede, zesde, derde, tweede, vijfde en tiende. Negen beurten, negen keer top-10. Nu zal Mollema er dus ongetwijfeld weer bij zitten, al reed hij niet zijn beste Ronde van Frankrijk. Wel leverde hij twee puike tijdritten af: negende in Kopenhagen en zesde in Rocamadour. Die laatste uitslag – aan het einde van de Tour – biedt hoop voor de Nederlander.

Hoop zal ook Alexey Lutsenko uit de slotweek van de Tour de France geput hebben. De Kazach reed in de twee grote Pyreneeënetappes naar de plekken vijf en zes. Voldoende om zich te verzekeren van een top-10-plaats in Parijs, hij werd negende in het eindklassement. Een prima resultaat, maar is het niet een beetje zonde dat Lutsenko zich tegenwoordig voornamelijk op de rittenkoersen concentreert? Hij lijkt de intrinsieke kwaliteiten te bezitten om te imponeren in eendaagsen als de Clásica San Sebastián. Misschien laat hij dat zaterdag zien.

Mollema kende zijn beste Tourdagen dit jaar op de tijdritfiets – foto: Cor Vos

Iemand die dat al meermaals heeft gedaan, imponeren in de Clásica San Sébastian, is Alejandro Valverde. Tweemaal was hij er de beste, in 2008 en 2014. Daar kan op 42-jarige leeftijd best nog een overwinning bij. De Spanjaard werd begin juli wel aangereden door een auto, maar de schade viel gelukkig mee. Op basis van zijn voorjaar moet hij dan ook ‘gewoon’ weer mee kunnen dingen om de prijzen. Dat voorjaar verliep namelijk uitstekend. Drie zeges, een tweede plaats in de Waalse Pijl, eveneens tweede in de Strade Bianche, zevende in Luik-Bastenaken-Luik, en een hele rits ereplaatsen in andere koersen – niet slecht, voor iemand die twintig jaar geleden debuteerde als prof.

Twintig jaar geleden, toen was Carlos Rodríguez één jaar oud. Nu is hij Spaans kampioen op de weg én één van de grootste rondetalenten die er rondfietst. Samen met zijn ploeggenoten van INEOS Grenadiers – we denken vooral aan Geraint Thomas en Daniel Felipe Martínez – behoort hij tot een bijna oneindig rijtje outsiders. Allereerst zijn er de protagonisten van vorig jaar: Alessandro Covi (vijfde), Lorenzo Rota (vierde), Mikkel Frølich Honoré (derde), Mateh Mohoric (tweede) en Neilson Powless (de winnaar).

Valverde in de Giro, die hij als elfde afsloot – foto: Cor Vos

Daarnaast hebben we nog João Almeida (UAE Emirates), Vincenzo Nibali (Astana Qazaqstan), Domenico Pozzovivo (Intermarché-Wanty-Gobert-Matériaux), Tao Geoghegan Hart (INEOS Grenadiers), Benoît Cosnefroy (AG2R Citroën), Alex Aranburu (Movistar), Andreas Kron (Lotto Soudal), Guillaume Martin, Ion Izagirre (Cofidis), Søren Kragh Andersen (Team DSM), Jai Hindley, Wilco Kelderman (BORA-hansgrohe), Mikel Landa, Luis León Sánchez (Bahrain Victorious), Michael Matthews, Nick Schultz (BikeExchange-Jayco), Esteban Chaves, Ruben Guerreiro (EF Education-EasyPost), Tom Dumoulin en Tiesj Benoot (Jumbo-Visma).

Naast Almeida, krijgt ook Valentin Madouas nog een ster. Hij verdient zijn titel van dark horse vooral dankzij een zeer sterke Tour. Dat viel niet altijd evenveel op, want bijna drie weken lang stelde hij zich in dienst van David Gaudu. Laatstgenoemde behaalde mede dankzij de steun van zijn trouwe knecht een vierde plaats in het eindklassement.

Madouas met Van Baarle inde Ronde van Vlaanderen – foto: Cor Vos

Hoewel Gaudu er zaterdag opnieuw bij is en Madouas zich dus opnieuw zou kunnen opofferen, lijkt het logischer dat de rollen ditmaal omgedraaid zijn. Madouas – elfde in de Tour, ondanks zijn labeur – verdient een wederdienst, en heeft bovendien de klasse en inhoud om die op zijn beurt terug te betalen met een knalprestatie. Kan hij na zijn derde plaats in de Ronde van Vlaanderen definitief bevestigen als klassiekerspecialist?

De deelnemerslijst is op het moment van publiceren nog niet officieel. Het kan dus zijn dat er nog wijzigingen plaatsvinden.

Favorieten volgens WielerFlits

Website organisatie
Deelnemerslijst

Weer en TV

De weer tijdens de Clasica San Sebastian laat zaterdag geregeld de zon zien en het blijft droog. Er waait niet meer dan een zwakke noordenwind en het wordt maximaal 25 of 26 graden, aldus Weeronline.

De Clásica San Sebastián is te zien op Sporza (Eén) en de Eurosport Player. Sporza begint om 15.30 uur met uitzenden, de Eurosport Player om 15.00 uur. Op Eurosport 1 en de NOS wordt zaterdagmiddag de Tour de France Femmes uitgezonden.