De mensen die regelmatig WielerFlits bezoeken, weten dat er meer is dan alleen de Tour de France. Denk alleen al aan de Baskische wielerklassieker Clásica San Sebastián, die traditiegetrouw een week na de Ronde van Frankrijk wordt verreden. Weet Julian Alaphilippe zichzelf op te volgen? WielerFlits blikt vooruit!

Historie

Het wielrennen kan vandaag de dag niet zonder televisieregistratie, maar vergeet ook niet de impact van kranten. In 1903 besloot het Franse dagblad L’Auto-Vélo – onder de bezielende leiding van hoofdredacteur Henri Desgrange – om een wielerwedstrijd door Frankrijk te organiseren, die ruim één maand zou duren: de Tour de France. Vijf jaar later kwam La Gazzetta dello Sport met het idee om drie weken door Italië te koersen. Het bleek het begin van de Giro d’Italia, die dit jaar werd gewonnen door Richard Carapaz.

Toonaangevende kranten als L’Auto-Vélo en La Gazzetta dello Sport lagen kortom aan de basis van ’s werelds belangrijkste (ritten)koersen. Het is dus geen verrassing dat het veelgelezen El Diario Vasco aan het begin van de jaren tachtig met het idee kwam om een wedstrijd in en rond San Sebastián te organiseren. Nu, bijna veertig jaar later, is de Clásica San Sebastián (in het Baskisch: Donostia Klasikoa) uitgegroeid tot een volwaardige klassieker. Je hoeft alleen maar de erelijst erbij te pakken, en je weet genoeg…

Philippe Gilbert zegeviert in zijn wonderjaar 2011 – foto: Cor Vos

In 1981 werd de allereerste editie van de heuvelklassieker gehouden, en meteen was daar Baskisch succes. Het was namelijk Marino Lejarreta die als eerste San Sebastián wist te bereiken, voor de Brit Graham Jones en de Spanjaard Faustino Rupérez. Voor de toen 24-jarige Lejarreta was het zijn doorbraak bij het grote publiek. Een jaar later won hij zelfs de Vuelta a Espana. De oud-renner van onder meer Alfa Lum en ONCE bleek ook in 1982 en 1987 de beste in zijn thuisklassieker, waardoor hij een heldenstatus heeft in het wielergekke Baskenland.

Het waren gouden jaren voor het Baskische wielrennen, aangezien ook Iñaki Gastón de Clásica San Sebastián wist te winnen. De voormalig rittenkaper uit Bilbao beleefde op 13 augustus 1986 de dag van zijn leven, door na 244 kilometer sneller te zijn dan – jawel – Marino Lejarreta. De dolgelukkige Gastón wist daarna nooit meer te zegevieren in San Sebastián, maar toch is hij nog altijd de voorlaatste Baskische eindwinnaar. En het is maar de vraag of Gastón en Lejarreta dit jaar een opvolger zullen krijgen…

Gert Jan Theunisse – hier in de Tour van 1989 – won ooit de Clásica San Sebastián – foto: Cor Vos

Na de overwinning van de Bask stonden kampioenen als Miguel Indurain, Gianni Bugno, Davide Rebellin, Laurent Jalabert en Paolo Bettini op het hoogste schavotje, na een geslaagde solo of gewonnen sprint. Geen van deze renners wist net zo vaak te winnen als Lejarreta, maar Francesco Casagrande (1998 en 1999), Jalabert (2001 en 2002), Luis León Sánchez (2010 en 2012) en Alejandro Valverde (2008 en 2014) kwamen toch redelijk dicht in de buurt. En ik hoor u al denken: hoe zit het eigenlijk met de Nederlanders en de Belgen?

De Clásica San Sebastián mag dan een Baskische klassieker zijn, er staan toch vier Nederlanders op de erelijst. En dan hebben we het over Adrie van der Poel (1985), Gert-Jan Theunisse (1988), Erik Dekker (2000) en natuurlijk Bauke Mollema, die drie jaar geleden wegreed net na de top van de Murgil Bidea. En de Belgen? Die mochten juichen in 1983 en 2011, na zeges van de inmiddels overleden Claude Criquielion en Philippe Gilbert, die in zijn wonderjaar vrijwel geen koers verloor.

Laatste tien winnaars Clásica San Sebastián 
2009: Roman Kreuziger
2010: Luis León Sánchez
2011: Philippe Gilbert
2012: Luis León Sánchez
2013: Tony Gallopin
2014: Alejandro Valverde
2015: Adam Yates
2016: Bauke Mollema
2017:  Michał Kwiatkowski
2018: Julian Alaphilippe

Vorig jaar

Na ruim tien kilometer was de vroege vlucht al vertrokken: Aritz Baguës, Cyril Barthe, Sergio Rodriguez, Loïc Chetout, Lluís Mas en Pablo Torres deden hun stinkende best, maar werden nog voor de eigenlijke finale ingerekend door het peloton, waar het stressen was om in een goede positie te zitten. Dit leidde tot een grote valpartij op twintig kilometer van finishplaats San Sebastián, met enkele voorname slachtoffers.

Zo moesten Egan Bernal, Primož Roglič en thuisfavoriet Mikel Landa opgeven met schaafwonden, afgebroken tanden en breuken. Het (uitgedunde) peloton reed echter door, op weg naar de laatste klim van de dag: de bijzonder steile Murgil Tontorra. Dit bleek het ideale moment voor Antwan Tolhoek om een versnelling te plaatsen. De Zeeuw van LottoNL-Jumbo kreeg vlak voor de top het gezelschap van de jonge Fransman David Gaudu.

Antwan Tolhoek in de aanval op de Murgil Tontorra – foto: Cor Vos

Tolhoek en Gaudu bereikten echter niet als eerste de top van de Murgil Tontorra, aangezien Bauke Mollema – winnaar in 2016 – met een goed getimede jump op en over het tweetal ging. Topfavoriet Julian Alaphilippe rook het gevaar en glipte mee, de rest moest passen. Hierdoor begonnen Mollema en Alaphilippe als eerste aan de afdaling, en dat met een mooie voorsprong op de eerste achtervolgende groep.

De Nederlander en de Fransman hadden een gezamenlijk doel: als eerste het centrum van San Sebastián bereiken. Beide renners reden dan ook vol door, terwijl er in de achtervolgende groep vooral naar elkaar werd gekeken. De winnaar moest dan ook vooraan worden gezocht. Het was Mollema die als eerste de benen stilhield in de laatste kilometer, in de hoop om de snellere Alaphilippe alsnog te verrassen in de eindspurt.

Foto: Amaia Zabalo/Getty Images

Er bleek die dag alleen niets te doen aan de Fransman, die Mollema op een fietslengte wist te zetten. Voor de explosieve Alaphilippe betekende het een zoveelste overwinning, na eerdere zeges in de Waalse Pijl en de Tour de France. Het was vervolgens zestien seconden wachten op de Franse kampioen Anthony Roux, die Greg Van Avermaet en Julien Simon van een podiumplaats wist te houden.

Top-5 Clásica San Sebastian 2018
1. Julian Alaphilippe (Quick-Step Floors) in 6u03m45s
2. Bauke Mollema (Trek-Segafredo) z.t.
3. Anthony Roux (Groupama-FDJ) op 16s
4. Greg Van Avermaet (BMC) z.t.
5. Julien Simon (Cofidis) z.t.

Parcours

Sommige dingen veranderen nooit, zoals de start- en finishplaats van de Clásica San Sebastián. Ook in 2019 vertrekken de renners vanuit Donostia, zoals de Basken San Sebastián noemen, om 227 kilometer later weer aan te komen in de stad, die gelegen is aan een baai van de Golf van Biskaje. De finish ligt bij het beroemde strand La Concha, maar eerst is het tijd voor een fietstocht door de Baskische binnenlanden.

Al na twintig kilometer beginnen de renners aan een kort klimmetje, om vervolgens af te dalen naar het kustplaatsje Zarautz, waar Julian Alaphilippe vorig jaar een etappe wist te winnen in de Ronde van het Baskenland. De klim naar Zarautz is de eerste van vele hellingen, want enkele kilometers later volgt alweer de Alto de Meaga (3,9 km aan 3,3%), een verder niet al te lastige helling.

Koersen langs de Baskische kustlijn levert schitterende plaatjes op, maar het betekent ook dat de renners flink zullen afzien. Zo volgt na het uitrijden van het plaatsje Azpeitia de Alto Iturburu, die met een gemiddelde van 5% niet al te steil is. Het zit ‘m vooral in de lengte van zeven kilometer. Het gaat vervolgens via Tolosa en Anoeta (de geboorteplaats van Abraham Olano, oud-wereldkampioen en winnaar van de Vuelta) naar de pittige Alkiza (4,4 km aan 6,1%).

Op de top van de Alkiza hebben de renners 78,9 kilometer afgelegd, maar zijn ze nog niet eens halverwege. Na deze klim van derde categorie kunnen de renners even ontspannen, al is de relatief vlakke aanloop naar de Jaizkibel nu ook weer niet zo vlak. Zo begint het weer serieus te klimmen richting Benta Perurena (3,4 km aan 3,5%) en Gurutze (2,7 km aan 4,5%), al is dit niets vergeleken met die fameuze beklimming.

foto: Cor Vos

Na ruim 120 kilometer doemt ‘hij’ dan eindelijk op: de Jaizkibel. Nog niet eens zo heel lang geleden viel de beslissing op de flanken van deze acht kilometer lange klim, maar inmiddels ligt de Jaizkibel (aan 5,4%, maar met steilere stroken) er vooral voor de sier, want eenmaal op de top is het nog meer dan negentig kilometer naar San Sebastián. Het is vreemd om te zeggen, maar de koers moet eigenlijk nog beginnen.

In het verleden koos de organisatie nog voor een dubbele passage van de Jaizkibel en de Arkale, maar ditmaal gaat het naar de Erlatz (8,1 km aan 6%), die enkele zeer steile kilometers kent, alvorens af te dalen naar San Sebastián, alwaar men voor het eerst de streep bereikt. Maar finishen doen de renners nog niet, aangezien ze doorfietsen naar de Mendizorrotz (7,2 km aan 5,3%), die nieuw is in het parcours.

Joaquím Rodriguez valt in 2016 aan op de steile Murgil – foto: Cor Vos

Een belangrijk detail: vooral de laatste honderden meters van de Mendizorrotz zijn loodzwaar. Het is wellicht een ideaal punt voor avonturiers om aan te vallen, in de hoop de Murgil Tontorra (1,8 km aan 11,3%) als eerste te bereiken. De topfavorieten zullen misschien wel wachten tot de laatste zeshonderd meter, met pieken tot 23%. Eenmaal boven slaan de renners rechtsaf en nemen ze de duik naar beneden.

Wat volgt is een afdaling van vier kilometer, met in het begin enkele verraderlijke bochten, maar verder is het vooral zaak om flink bij te trappen. Eenmaal weer beneden zijn er nog drie kilometers te leggen, grotendeels langs het strand La Concha, richting de laatste rechte lijn in het centrum van San Sebastián.

Start: 11.49 uur in San Sebastián
Finish: 17.13-17.48 uur in San Sebastián

Favorieten

Ondanks de concurrentie van de Ronde van Polen (zie hier de voorbeschouwing), kan de organisatie van de Clásica San Sebastián flink wat toppers verwelkomen. Denk alleen al aan de Tourwinnaar, de wereldkampioen én de nummer één van de wereld. Het peloton bestaat uit 22 profploegen, bestaande uit achttien WorldTour-teams en de ProContinentale formaties Cofidis, Burgos-BH, Euskadi-Murias en Caja Rural-Seguros RGA.

Alejandro Valverde foto: Cor Vos

Op de top van Val Thorens zagen we plots Alejandro Valverde naar de tweede plaats sprinten, achter vroege vluchter Vincenzo Nibali, die uit de greep wist te blijven van de hoofdrolspelers van de 106e Tour de France. We hadden de Spanjaard nauwelijks gezien in de Franse ronde, maar op de voorlaatste dag was hij daar toch. De renner van Movistar werd uiteindelijk negende in het eindklassement, maar wel op meer dan zes minuten van winnaar Egan Bernal. En toch is de man uit Murcia zaterdag een van de topfavorieten voor de overwinning.

Wellicht is Valverde wel dé te kloppen man, ook al is Julian Alaphilippe in de vorm van zijn leven. Maar het gaat na de Tour toch vooral om wat er van die vorm nog over is. Waar Alaphilippe drie weken lang met zijn krachten heeft gesmeten, kon Valverde zich in de luwte wat ‘sparen’, met het oog op de Vuelta en het WK in Yorkshire. Maar op Val Thorens liet hij met één snedige sprint zien dat hij klaar is voor de laatste maanden van dit seizoen. En aangezien de wereldkampioen al tweemaal (in 2008 en 2014) de Clásica San Sebastián wist te winnen…

Julian Alaphilippe – foto: Cor Vos

Maar we kunnen titelverdediger Julian Alaphilippe niet uitvlakken, zeker niet na een grandioos (voor)seizoen. De renner van Deceuninck-Quick-Step won dit jaar al twaalf(!) wedstrijden, waaronder Strade Bianche, Milaan-San Remo en de Waalse Pijl. Bovendien zullen we zijn optreden in de voorbije Tour nog heel lang heugen, met twee ritzeges en veertien dagen de gele trui. Het is echter de vraag wanneer de veer breekt bij de Fransman, die maar blijft winnen. De kans is groot dat hij zichzelf zal opvolgen, maar zekerheid kunnen we absoluut niet bieden.

Nee, Bauke Mollema is geen veelwinnaar, maar zijn uitslagen in de Clásica San Sebastián zijn ronduit indrukwekkend. We denken allereerst aan zijn knappe zege in 2016, maar vergeet ook niet dat hij in 2014, 2017 én vorig jaar op het podium stond. En daar komen nog top 10-plaatsen bij in de jaren 2012, 2013 en 2015. Sterker nog: Bauke Mollema finishte in de Baskische klassieker nog nooit buiten de eerste tien. En dus mogen we de renner van Trek-Segafredo gerust opschrijven als een van de topfavorieten.

Bauke Mollema – foto: Cor Vos

Als je een Yates’ invult in een van je vele wielerpooltjes, is de kans best groot dat je wint. Zowel Adam Yates als Simon Yates maken kans op de zege, al helemaal omdat Adam reeds op de erelijst staat van de Clásica San Sebastián. De Britse klimmer won in 2015 na een knotsgekke editie, die ontsierd werd door een motorincident op de steile Bordako Tontorra. Nu, vier jaar later, hoopt Adam een nieuwe Baskische overwinning aan zijn erelijst toe te voegen. Het is alleen de vraag hoe goed hij is na een tegenvallende Tour.

De renner van Mitchelton-Scott hoopte in Frankrijk voor de eindzege te gaan, maar zelfs een aardig klassement bleek te hoog gegrepen. Adam hoopt na zijn Tourdebacle weer een klinkend resultaat te boeken. Zijn tweelingbroer Simon kan terugkijken op een totaal andere Tour. De regerend Vuelta-winnaar wilde aanvankelijk Adam helpen, maar toen dat niet meer nodig was ging hij maar op jacht naar ritzeges. Simon won maar liefst twee etappes in de Pyreneeën en heeft dus de smaak te pakken. Wie weet wat er mogelijk is in de Clásica San Sebastián…

Simon Yates – foto: Cor Vos

Bauke Mollema is zo’n renner die altijd goed presteert in de Baskische klassieker, maar dit kunnen we ook zeggen van Tony Gallopin. De Fransman van AG2R La Mondiale beleefde zelfs zijn doorbraak in de Clásica San Sebastián, aangezien hij in 2013 naar de zege wist te soleren. Daar bleef het niet bij, want ook in 2016 en 2017 stond hij op het podium, zij het als runner-up. Vorig jaar moest Gallopin nog vroegtijdig opgeven, maar het is zeker niet onverstandig om de 31-jarige renner te noteren als een van de favorieten.

We kunnen gerust stellen dat Gallopin een ongelukkige Tour achter de rug heeft, maar die vlieger gaat ook op voor Daniel Martin. De Ierse klimmer voelde zich naar eigen zeggen goed, maar het kwam er door mysterieuze redenen niet uit. Dan moet het maar gebeuren in de Clásica San Sebastián, al kwam de kopman van UAE Emirates nooit verder dan de zevende plaats. Dat was in het jaar 2015, toch alweer vier jaar geleden. En toch heeft Martin de kwaliteiten om deze klassieker te winnen, aangezien hij explosief is en snel aan de meet.

Mühlberger – hier in gevecht met Alaphilippe – is een gevaarlijke klant – foto: Cor Vos

Alaphilippe en Simon Yates kenden een succesvolle Ronde van Frankrijk, maar er zijn meer renners met een indrukwekkende Tour op hun CV. Wat te denken van Gregor Mühlberger? Wie aandachtig naar de Tour heeft gekeken, zal de Oostenrijker zijn opgevallen. Mühlberger maakte indruk als meesterknecht van Emanuel Buchmann, die net naast het podium finishte. De 25-jarige renner wist de concurrentie pijn te doen, vooral als het bergop ging. De coureur van BORA-hansgrohe lijkt in de vorm van zijn leven, en is dan ook een gevaarlijke klant voor zaterdag.

De meeste aandacht zal hoe dan ook uitgaan naar Egan Bernal, de Tourwinnaar! Voor de Colombiaan is de Clásica San Sebastián de eerste serieuze wedstrijd sinds een aantal criteriums. Er is al veel op de 22-jarige renner afgekomen, en dit is nog maar het begin. Het is daarom afwachten of Bernal nog fris genoeg is om mee te doen voor de overwinning. Bovendien staat de renner van Team Ineos niet bekend als een klassiekerspecialist, al liet hij al mooie dingen zien in de Ronde van Lombardije.

Egan Bernal – foto: Cor Vos

Verder is het uitkijken naar sterke renners als Michael Woods, een twijfelende Greg Van Avermaet, Rui Costa, George Bennett en de beloftevolle Marc Hirschi. Maar let ook op de Fransen, met Anthony Roux (de nummer drie van vorig jaar), Julien Simon (vijfde in 2018), David Gaudu en Valentin Madouas. En wat kan Wout Poels, die in de Tour deel uitmaakte van het winnende Team Ineos? Daarnaast hebben we nog enkele Belgen met Tim Wellens, Tiesj Benoot, Jumbo-Visma-revelatie Laurens De Plus en Remco Evenepoel.

De 19-jarige renner van Deceuninck-Quick-Step kan misschien wel verrassen, zeker na zijn indrukwekkende ritzege in de Adriatica Ionica Race. Al is er nog een verschil tussen een Italiaanse 2.1-wedstrijd en de Clásica San Sebastián. En nu we het toch over toptalenten hebben: UAE Emirates heeft een plekje vrijgehouden voor Tadej Pogačar, dit jaar al winnaar van de Volta ao Algarve en de Tour of California.

Remco Evenepoel – foto: Cor Vos

Al die Baskische wielerfans langs de kant van de weg zullen voor iedereen juichen, maar toch nét iets meer voor een Baskische wielrenner. Hoe reëel is het nu dat we een opvolger krijgen van Marino Lejarreta? Die kans is niet zo groot, maar Gorka Izagirre en Alex Aranburu zijn zeker niet kansloos, net als Mikel Landa. Die laatste werd twee jaar geleden nog vijfde, wat toch perspectieven biedt voor aankomende zaterdag.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Julian Alaphilippe
*** Alejandro Valverde, Bauke Mollema
** Adam Yates, Tony Gallopin, Simon Yates
* Daniel Martin, Gregor Mühlberger, Tadej Pogačar, Michael Woods

Website organisatie
Deelnemerslijst (ProCyclingStats)

Weer en TV

In het Baskenland regent het weleens, maar zaterdag lijkt het vrij aardig koersweer te worden. De gemiddelde temperatuur zal schommelen rond de 25 graden Celsius, maar helemaal droog zal het wellicht niet blijven. Al hoeven de renners zeker niet te vrezen voor flinke plensbuien.

De Clásica San Sebastián is live te volgen op Sporza (één) en Eurosport 1. De live-uitzending begint om 15.30 uur. Ben je niet in staat om de wedstrijd live te zien? Geen probleem, aangezien WielerFlits met een Volg Hier komt!