Fietstoerisme 
Materiaalzone 
Tour de France en wielersport dé verliezers van absurde aankomst in Bayonne
Opinie Wat is de rechte lijn in een s-bocht? Moet je de witte lijn op de weg of de lijn van de boarding aanhouden? En welke lijn moet je volgen als de witte lijn op de weg op 25 meter van de streep in de boarding eindigt? Bijna twintig minuten had de VAR van UCI-jury nodig om te kijken of Jasper Philipsen reglementair had gesprint. Al was het enige waar ze al dagen eerder naar hadden moeten kijken of deze aankomst in Bayonne wel geschikt (lees veilig) was voor een aankomst.
Op de ingezoomde beelden vanuit de lucht lijkt het alsof Philipsen van zijn lijn afwijkt. Maar in deze flauwe s-bocht is het logisch dat een renner de kortste weg naar de finish neemt. Het is niet dat Philipsen bewust de deur dicht doet voor Wout van Aert, maar hij kiest voor de meest ideale route. Een weg die eenieder bij het bestuderen van het routeboek zou kiezen.
Voor Van Aert zijn andermaal de druiven het zuurst omdat hij op 150 meter van de streep de hoogste snelheid lijkt te hebben. Ook hij zet op de kortste weg in, maar duikt daar in een gat dat er niet is. Als hij recht-toe-recht-aan had kunnen sprinten was hij heel dicht in de buurt van de zege gekomen. Maar, als is een kromme letter.
Een groot compliment verdient Alpecin-Deceuninck die deze sprint fantastisch heeft aangepakt. Op 850 meter van de streep nemen zij met Jonas Rickaert op kop voor Mathieu van der Poel en Philipsen de leiding. Zij weten hoe belangrijk het is dat je voor de bewuste s-bocht van voren moet zitten om de ideale lijn te kunnen volgen. Het plan is goed. De uitvoering uitmuntend. Philipsen wordt fantastisch afgezet. De Belgisch Limburger bewijst vervolgens waarom hij het laatste jaar door vele kenners de beste sprinter van het huidige peloton wordt genoemd.
David Lappartient en Christian Prudhomme. Foto: Cor Vos
Opmerkelijk is het dat de Tour de France-organisatie in de eerste rit voor de sprinters zo’n discutabele aankomst in het parcours durft op te nemen. Alsof er in Bayonne geen rechtere aankomststraat is te vinden… In mijn ogen moet in wedstrijden die in een sprint kunnen eindigen de standaard zijn dat de laatste vijfhonderd meter op een rechte lijn plaats vinden. Geen flauwe bochten; laat staan s-bochten.
Daags voor de Tour-start in Bilbao zaten Tour de France-directeur Christian Prudhomme en UCI-voorzitter David Lappartient nog broederlijk naast elkaar om het initiatief voor een veiligere wielersport SafeR te dopen. Zij moeten zich toch diep schamen wanneer je vier etmalen later zo’n aankomst presenteert.
Als ik aan dit Franse tweetal denk, zie ik weer de gevaarlijke aankomst van de derde rit van de Tour de France in 2021 voor mij. Eigenlijk een identieke situatie als in Bayonne. De Tour de France-organisatie deed destijds Lappartient een groot plezier om een aankomst in diens geboorteplaats Pontivy te leggen. In de lange afdaling naar de aankomstplaats regende het al valpartijen. In de laatste 350 meter lag een s-bocht die op 130 meter voor de witte lijn eindigde met een serieuze bocht naar rechts waar Caleb Ewan en Peter Sagan hard op het asfalt stuiterden. Het commentaar van Lappartient na afloop over deze valpartijen: “Er was bij de meeste gevallen een ‘lack of attention’ (gebrek aan concentratie) van de renners.”
De val van Sagan en Ewan bij de aankomst in Pontivy in de Tour van 2021. Foto: Cor Vos
SafeR, een initiatief van wielerploegen, organisatoren en de UCI, is gestart om het wielrennen veiliger te maken. Pas in 2025 gaat het echt van start, tot dan is het proef. Al ligt er voorlopig nog geen businessmodel en vindt de evaluatie of het echt doorgaat pas na het derde kwartaal van dit jaar plaats. Natuurlijk is dit een goed initiatief, maar waarom wachten we hier al zovele jaren op. Elke keer lijkt het erop dat pas na een tragische gebeurtenis actie wordt ondernomen. Zo is de huiveringwekkende valpartij van Fabio Jakobsen en Dylan Groenewegen in de Ronde van Polen in 2020 eigenlijk het moment dat werd aangegrepen om eens gezamenlijk om de tafel te gaan zitten.
Naar aanleiding van de debatten die toen werden gevoerd, stelde de UCI voor 2021 een nieuwe safety guide op. Enkele punten hierin waren striktere regels voor de dranghekken aan de finish en voor auto’s en motoren in de wedstrijden. De invoering van de VAR die renners direct uit de wedstrijd kan nemen. Maar ook aankomstlijnen in een dalende lijn en bochten op 200 meter zouden niet meer worden toegestaan. Safety managers zouden hierop gaan toezien. Zeker op dat laatste punt vraag je je dan af waarom de safety manager die deze Tour keurt de aankomst in Bayonne heeft goedgekeurd. De bewuste bocht naar rechts zat toch ver binnen de laatste 200 meter…
Bij SafeR gaat het voorlopig niet alleen om situaties bestuderen, maar vooral ook om de bewustwording van welke gevaren er zijn. Bij organisatoren, maar zeker ook bij de ploegen en renners.
Prudhomme gaf vrijdag aan dat hij binnen zijn beperkte mogelijkheden reeds al het denkbare heeft verbeterd. Wanneer hij als belangrijkste en grootste organisator in de wielersport in Bayonne nog niet heeft gezien dat juist dit soort aankomsten onveilige situaties oproept, dan heeft het wielrennen een groot probleem.
Terecht gaf Jaap van Hulten, die namens Jumbo-Visma in SafeR is betrokken, dat het niet alleen om een verandering van onveilige situaties maar ook om een cultuurverandering gaat: “En dat kost tijd.”
Jasper Philipsen terechte winnaar in Bayonne. Foto: Cor Vos
Want ook bij de ploegen en renners moet naar veranderingen worden gekeken. Er wordt veelal gewezen op de veel smallere aero-sturen die voor een betere aerodynamische houding zorgen, maar waarmee je iets langzamer reageert als je moet remmen. En juist door de schijfremmen gaan renners ook weer later remmen. Moeten sommige innovaties niet aan banden worden gelegd?
Verder moeten renners beseffen dat gevaarlijke situaties niet stoer zijn en dat je met een breuk of een wond geen held bent. Voordat de ernst van de val van Gino Mäder in de afdaling van de Albulapas bekend werd, deelden sommige renners nog op hun sociale media dat ze bergaf snelheden van meer dan honderd kilometer per uur hadden gehaald. En zolang ik nog renners na een val zie die op social media vol trots hun bloedende wonden of röntgenfoto’s laten zien alsof ze een grote held zijn, denk ik dat ze het nog altijd niet goed hebben begrepen.
In Bayonne is Jasper Philipsen in mijn ogen de terechte winnaar, maar zijn de wielersport en Tour de France in het bijzonder eigenlijk opnieuw de verliezers.
Begin een beetje het gevoel te krijgen dat er voorbaat een OMG verhaal per dag moet zijn. Gisteren was een noemenswaardige dag, vandaag zijn we overmorgen vergeten.
Ook: het is de tour én komkommertijd, een dodelijke combinatie wat nieuwswaarde en uitvergroten betreft.
Deze aankomst was in basis niet super gevaarlijk. Ik heb in ieder geval de laatste jaren veel belachelijker aankomsten gezien. Met rotondes, verkeersdrempels, in afdalingen, etc.
Het vergrootglas gaat erop omdat er iemand in een geelzwart pakje in een gat terecht komt wat zich sluit; een beetje bewust, een beetje door het parcours. Was Wout een halve tel eerder aangegaan, dan had hij "de koord" gehad en daarmee de kortste lijn naar de streep. Gaat Philipsen een fractie eerder aan, dan blijft Wout erachter en komt ie ook niet klem omdat hij er aan de andere kant langs moet.
Wat denk ik vooral frustreert is dat er absoluut geen vorderingen lijken te zijn op dit vlak. Niet in het gedrag van sprinters, niet in de standaardisatie van het meubilair, niet in de lengte, breedte en rechtheid van de aankomsten. Het vergrootglas op veiligheid is terecht, maar dan had RK dit met een andere casus moeten doen.
Ik ben benieuwd wat ze morgen te melden hebben nadat het mis is gegaan. Gaan ze er dan gewoon overheen lullen of komen we hier nog even op terug?
Parcours is al een hele lange tijd bekend. Alle renners, journalisten, ploegleiders hebben uitgebreid te tijd gehad deze etappe onder de loep te nemen.Niemand zegt er iets over.
Etappe is voorbij en ineens gaat WF zeuren dat het schandalig is. Zeg dat dan vooraf. Ontzettend luie journalistiek.
Zo lang zelfs journalisten de werkelijkheid ontkennen gaat er sowieso niets veranderen. Van Aert zit vanaf seconde 1 zo’n 60 cm achter Philipsen en Jasper start zijn sprint op 2,5 meter van de boarding om dit gat per pedaalslag vakkundig te verkleinen totdat er niemand meer tussen past die heelhuids de dag wil doorkomen. Niet zien dat Philipsen van zijn lijn afwijkt en niet willen zien dat Van Aert al in het gat zit voordat dit sluit is een weergave die De Speld nog niet zou durven bedenken, een analist onwaardig om zo met de feiten te sjoemelen.
Die laatste 500m inderdaad beter een rechte weg zoeken.
PS: langzamer reageren met remmen door smalle stuurtjes? Hoe kom je bij deze pure onzin? De remgrepen zitten niet verder weg hoor.
Mag je niet meer van je lijn afwijken zodra je in de laatste rechte lijn komt, of zodra de sprint gestart wordt, en wat is dan daar de definitie van?
Of zijn er regels die verbieden dat een renner die op kop rijdt de 'binnenbocht' neemt als die bocht wordt genomen terwijl ze aan het sprinten zijn?
Jammer dat de media te graag (achteraf) hyped over deze aankomst zonder verdere context te bieden. Deze aankomst lag er nu, en dat kon men al weken/maanden weten.
Inhoudelijk eens met de strekking, al is het wat zwaar aangezet en is het niet helemaal gepast om alleen naar de ASO en de UCI te wijzen. Alle ploegen verkennen het parkoers, de hele wereld kan het routeboek downloaden (ook de pers) enzovoorts. De grootste waarde zit daarom wellicht in de uitspraak van Van Hulten, over een cultuuromslag die tijd nodig heeft. Of zoals Omtzigt het elders zou omschrijven, 'macht en tegenmacht'.
En tot slot: Japs - Japser - Japst?
Ik schrok meer van de snelheid die ze vandaag haalden in aanloop naar die rotondes. 80 per uur met een vol pak. Pfff... was blij dat de snelheid eruit ging toen de weg omhoog liep.