Fietstoerisme 
Materiaalzone 
Tour 2023: Pogacar slaat gaatje met Vingegaard op steile Puy de Dôme, ritzege vluchter Woods
De Tour de France-etappe met finish op Puy de Dôme is gewonnen door Michael Woods. De Canadees van Israel-Premier Tech kwam na ruim 182 kilometer als eerste boven op de iconische vulkaan, die in 1988 voor het laatst in het parcours van de Tour zat. Woods was onderdeel van een monstervlucht van veertien man. Acht minuten daarachter vochten Tadej Pogačar en Jonas Vingegaard een spannende tweestrijd uit, waarin de Sloveen acht seconden wist terug te pakken. Vingegaard gaat wel als leider de eerste rustdag in.
Op het programma stond een bergetappe in het Centraal Massief, met onderweg klimmetjes van de Côte du Lac de Vassivière (4,4 km aan 4,0%), de Côte de Felletin (2,1 km aan 5,2%) en de Côte de Pontaumur (3,3 km aan 5,3%). Dat waren allemaal voorgerechtjes op het hoofdmenu, de slotklim naar de Puy de Dôme (13,3 km aan 7,7%). De laatste vijf kilometer van die ‘vulkaan’ zakken niet meer onder de 11%, wat de zwaarte kenmerkt.
Het was een etappe in het teken van Raymond Poulidor, lieveling van het Franse publiek, schoonvader van Adrie en opa van David en Mathieu van der Poel. De start was in Saint-Léonard-de-Noblat, waar Poulidor altijd woonde en ook begraven is. De emoties waren duidelijk zichtbaar bij MVDP bij het eerbetoon aan zijn opa, vlak voor de start. Ook met de Puy de Dôme heeft Poulidor een historie; in 1964 vocht PouPou samen met Jacques Anquetil een legendarisch duel uit op de vulkaan.
Powless en Campenaerts in de kopgroep – foto: Cor Vos
Campenaerts zet aanval op poten
De eerste aanvaller van de dag was Victor Campenaerts (Lotto Dstny). Hij was daarmee de aanstichter van de vlucht van de dag, die bestond uit veertien man. Het peloton gaf ze de ruimte, omdat Clément Berthet (AG2R Citroën) op ruim 26 minuten van gele trui Jonas Vingegaard de best geplaatste renner was. Bolletjestruidrager Neilson Powless (EF Education-EasyPost) zat ook mee.
Matej Mohoric (Bahrain Victorious), Gorka Izagirre, Matteo Jorgenson (Movistar), Michael Woods, Guillaume Boivin (Israel-Premier Tech), David De la Cruz, Alexey Lutsenko (Astana Qazaqstan), Jonas Abrahamsen, Jonas Gregaard (Uno-X), Pierre Latour en Mathieu Burgaudeau (TotalEnergies) zaten ook mee.
Soudal Quick-Step en Lidl-Trek lieten dat echter niet gebeuren. In de eerste heuvelzone maakten zij het tempo, waarna sterkere renners de sprong probeerden te maken naar de kopgroep, maar renners als Mattias Skjelmose en Julian Alaphilippe kregen die ruimte niet van Jumbo-Visma en EF-ploegmaats van Powless. De vlucht van de dag kon daardoor wel steeds meer uitlopen, tot meer dan negen minuten.
foto: Cor Vos
Kwartier voorsprong
Het was Jumbo-Visma dat vervolgens de controle overnam in het peloton, maar de Nederlandse ploeg liet het verschil groeien tot ruim veertien minuten. Op de eerste klimmetjes van de dag pakte Powless zijn bergpunten, waarna het even wachten was op de derde klim van de dag. Op die Côte de Pontaumur pakte de Amerikaan nog eens twee punten.
Vlak daarvoor begon het spel in de kopgroep, want Boivin reed weg van de rest. Het was het begin van een periode vol met demarrages om de kopgroep in stukken te rijden. Vooral de koppels probeerden hun overtal uit te spelen, maar het was Jorgenson die in zijn eentje een gat sloeg van 30 seconden. Daarachter bleef het onrustig.
Mohoric, Powless, De la Cruz en Burgaudeau vonden elkaar in de achtervolging. Zij reden ruim 40 seconden weg van de andere vluchters en kwamen tot op 15 seconden van Jorgenson, maar de Amerikaan van Movistar hield een strak tempo aan en liep verder uit. Hij begon daardoor met een minuut voorsprong op de groep-Powless aan de Puy de Dôme, terwijl de groep-Campenaerts op 1.45 minuut volgde aan de voet.
Matteo Jorgenson – foto: Cor Vos
Strijd om de ritzege
Met Jorgenson solo aan de leiding werd begonnen aan de loeisteile Puy de Dôme (13,3 km aan 7,7%). De eerste vijf kilometer liepen geleidelijk op aan 7%, waarna na een tussenstuk van ongeveer drie kilometer de echte zware kilometers begonnen rondom de vulkaan. In dat eerste deel hield Jorgenson – die gelinkt wordt aan Jumbo-Visma voor 2024 – stand ten opzichte van Powless, Mohoric en Burgaudeau en de andere achtervolgers. Sterker nog, hij liep verder uit naar 1.20 minuut.
De beslissing ging echter vallen in de laatste vijf steile kilometers, met gemiddelde stijgingspercentages van 11 à 12%. Toeschouwers waren op de Puy de Dôme niet welkom, waardoor vooral de stilte opvallend was. Jorgenson hield zijn tempo vast, terwijl Mohoric in de achtergrond versnelde. Daarachter was het Woods die vanuit de groep-Campenaerts de sprong waagde en Mohoric in het zicht kreeg.
Woods was als specialist op steile muren als een vis in het water, maar twee kilometer voor de finish was het verschil nog altijd 50 seconden tussen Jorgenson en het duo Mohoric-Woods. Wel werd het verschil alsmaar kleiner, zeker toen Woods op en over Mohoric ging. De Canadees kreeg vervolgens Jorgonson in het zicht en die kans liet hij niet aan zich voorbijgaan.
Op een kleine 500 meter van de finish viel het doek voor de Amerikaan; Woods overvleugelde hem en wist vervolgens met overmacht naar de ritzege op Puy de Dôme te dartelen. De stilgevallen Matteo Jorgenson werd in extremis nog gepasseerd door Pierre Latour (tweede) en Matej Mohoric (derde).
Ritwinst voor Michael Woods – foto: Cor Vos
Strijd tussen de klassementsrenners
Het peloton liet het verschil met de vluchters oplopen tot meer dan zestien minuten, maar naarmate Puy de Dôme naderde gingen de treintjes zich vormen en liep het verschil langzaam terug. Daardoor kregen de toeschouwers een strijd op twee fronten voorgeschoteld op de slotklim. Het was Jumbo-Visma dat vanaf de voet het tempo bepaalde met Dylan van Baarle, Wout van Aert en Wilco Kelderman. In die fase ging het al te hard voor Ben O’Connor, de nummer elf van het klassement.
Nog voor het steilste deel van de beklimming leek UAE Emirates het commando over te nemen in de favorietengroep, maar door een opleving van Kelderman werden Sepp Kuss en gele trui Vingegaard vooraan afgezet bij het ingaan van het zware slot. Alleen Tadej Pogačar, Adam Yates, Simon Yates, Jai Hindley, Carlos Rodriguez en Tom Pidcock konden Kuss daar volgen, al moesten Hindley en Adam Yates er daarna snel vanaf.
Het tempo viel vervolgens wat stil omdat Kuss moest afhaken, waardoor Hindley en Adam weer konden terugkeren. Daarop nam zijn broer Simon het heft in handen, maar de eerste echte versnelling kwam 1,5 kilometer voor de finish van Pogačar. Vingegaard zat meteen op zijn wiel, maar moest als eerste gaan zitten. De Sloveen ging vervolgens ook zitten, maar kon vanuit het zadel toch een gaatje slaan met de Deen. Het gat schommelde rond de 10 meter, maar Vingegaard kwam moeilijk dichterbij.
Pogačar hervond zijn krachten in de slotkilometer en reed beetje bij beetje weg van de gele trui, die voor zijn eigen tempo koos op de steilste stroken van Puy de Dôme. Vingegaard moest echter toezien hoe Pogačar steeds verder bij hem wegreed. De kopman van UAE Emirates sprintte naar de finish en pakte uiteindelijk 8 seconden terug op de kopman van Jumbo-Visma.
Jonas Vingegaard knokt zich naar de finish – foto: Cor Vos
Pogačar loopt verder in op Vingegaard
Vingegaard krijgt daardoor opnieuw een tik in het algemeen klassement, maar behoudt wel zijn gele leiderstrui. Met een voorsprong van 17 seconden op Pogačar gaat de Deen de eerste rustdag van deze Tour de France in. Jai Hindley is derde in het algemeen klassement op 2.40 minuut van het geel, gevolgd door Carlos Rodriguez (op 4.22), Adam Yates (op 4.39) en Simon Yates (op 4.44). Daarachter zijn de verschillen groter dan vijf minuten.
Natuurlijk weet ik ook wel dat het zeker voor de renners die met moeite naar boven komen heerlijk zal zijn om massaal aangemoedigd te worden. Zoals altijd heeft alles meerdere kanten, maar af en toe een paar bergjes zo zonder….. graag!
Wat een mooie finale! Vingegaard toch taai, hoor. Het is echt niet niks om te strijden met een krijger als Pogacar. Dat zijn er echt weinigen gegeven.
Ik ben zelf helemaal verbaasd over Pidcock. Had echt niet gedacht dat hij dit kon. Wat een rit van hem, zeg. De strijd om het podium gaat nog zwaar worden. Hindley is te pakken. Dat zullen de mannen erachter voelen.
Puy de Dome komt nog terug in de toekomst, want ook goede strijd bij de klassementsmannen.
Ik hoop dat pogi ze 3e tour kan pakken , Al hoewel ik het vini ook gun , maar meer een pogi fan bent . Zou mooi zijn als pogi een stap heb gezet in het hooggebergte zoals op de tourmalet .
Hopelijk verschijnt de Puy de Dôme vanaf nu weer regelmatig in de Tour. Liefst dan langs de kortste weg vanaf het centrum van Clermont-Ferrand, dat is een mooiere aanloop. Ook graag met volk aan de finish - perfect doenbaar om die vanaf de Col de Ceyssat via de Chemin des Muletiers naar boven te laten stappen.
Pogi en Vinnie bijzonder aan elkaar gewaagd. Ja, Vinnie verliest een achttal seconden, maar dit is niet zo’n tik als een paar dagen geleden. Mooie Tour, nu al.
Vingy en Pogi ontlopen elkaar zeer weinig. Die tweede heeft wel wat momentum maar het kan zo weer de andere kant op slaan in wat zwaardere bergetappes.
Vingegaard zal nog wel een superdag nodig hebben in etappe 14 of 17 na een harde koers want anders gaat hij door het steeds verliezen van een paar seconden het geel verliezen.
Dit was toch meer een klim voor Pogacar. Dan zijn 8 sec winst een beetje teleurstellend.
Alles ligt nog open. Op naar de Alpen.
Wat duidelijk is, is dat de eerste week geweldig was!
Klassement spannend met 2 toppers. Ineos, Hindley en S. Yates voor het podium. De Franse kopmannen zakken erdoor.
Met deze tactiek haalt Pogi de voorsprong met kleine hapjes terug. 5 seconden hier, 10 seconden daar. Dan is het jammer dat je in 1 etappe zoveel tijd prijs hebt gegeven door overmoed.
En voor de ritzege: mooie strijd, en jammer voor Jorgenson. Maar die heeft nog tijd voor mooie zeges; voor die ouwe Woods is dat een ander verhaal.