Komende donderdag 8 augustus is Alkmaar het decor voor het EK Tijdrijden 2019. In de kaasstad en door de omliggende polders is een biljartvlak parcours uitgetekend over 22,4 kilometer. Omdat de vorige winnaars Jonathan Castroviejo en Victor Campenaerts afwezig zijn, komt er sowieso een nieuwe Europese kampioen. WielerFlits blikt vooruit.

Historie

Twee jaar na de introductie van de Europese kampioenschappen in 1995, werd het EK Tijdrijden toegevoegd aan het toernooi. Deelname was toen nog slechts weggelegd voor beloften tot 23 jaar. Guillaume Auger werd de eerste winnaar en zou later tweemaal de Tour de France rijden: in 2001 met BigMat-Auber 93 en in 2004 met RAGT Semence-Mg Rover. Auger had echter al lang zijn sportieve carrière vaarwel gezegd toen het EK Tijdrijden voor profs zijn intrede deed.

Jonathan Castroviejo werd in 2016 de eerste Europese kampioen tijdrijden – foto: Cor Vos

Begin februari 2014 kondigde de Europese fietsbond UEC de komst aan van de nieuwe continentale titelstrijd voor het profpeloton. In 2016 zou de strijd om de medailles op de weg en in de tijdrit voor het eerst worden betwist. Als locatie was het Zuid-Franse Nice voorzien, maar toen op 14 juli 2016 bij een terroristische aanslag op de bekende Promenade des Anglais tientallen slachtoffers vielen, zag de badplaats af van de organisatie. De veiligheid kon niet worden gegarandeerd.

Onder meer het Britse Yorkshire en de Italiaanse regio’s Trentino en Marche wilden de organisatie van het eerste EK overnemen, maar uiteindelijk viel de keuze op het Franse Plumelec. Als route werd gekozen voor het parcours van de semiklassieker GP de Plumelec-Morbihan, die jaarlijks rond de Bretoense plaats wordt gehouden. Voor donderdag 15 september 2016 stond dan voor het eerst het EK Tijdrijden voor profs op het programma over 44 kilometer.

Specialist Tobias Ludvigsson startte al vroeg en moest een eerste richttijd neerzetten. De Zweed van Giant-Alpecin stelde echter teleur en zou in de achterhoede eindigen. Later overkwam dat ook Fabio Felline en Bob Jungels, terwijl vooral die laatste een medaillekandidaat was. Onderweg gooide de Pool Marcin Białobłocki hoge ogen, maar hij moest in de slotfase toezien hoe Nelson Oliveira, Moreno Moser, Victor Campenaerts en Jonathan Castroviejo snellere tussentijden klokten.

In 2017 volgde Victor Campenaerts Castroviejo op als Europees kampioen – foto: Cor Vos

Białobłocki zou, net als Oliveira, een terugval kennen. Campenaerts, Moser en Castroviejo bleven constante tijden rijden, maar bij de tussenpunten was al snel duidelijk dat de Baskische Spanjaard de beste was en daarmee zijn favorietenrol waarmaakte. Daardoor mocht Jonathan Castroviejo zich de eerste Europese kampioen bij de profs ooit noemen. Campenaerts en Moser vergezelden hem op het podium.

Campenaerts greep bij de eerste editie nog naast het goud, maar een jaar later was het wél raak voor de Belg tijdens de Europese kampioenschappen in het Deense Herning. Weliswaar ging hij rustig van start, maar hij wist zijn rit tegen de klok goed in te delen. Hij versnelde onderweg en bij het derde tussenpunt had hij de snelste tussentijd. De koppositie gaf hij vervolgens niet meer af, waarmee hij op de erelijst Castroviejo opvolgde. Maciej Bodnar werd tweede, Ryan Mullen derde.

Laatste drie winnaars EK Tijdrijden
2016: Jonathan Castroviejo
2017: Victor Campenaerts
2018: Victor Campenaerts

Vorig jaar wist Campenaerts zijn titel te prolongeren in Glasgow – foto: Cor Vos

Vorig jaar

In 2018 werd het EK wielrennen onderdeel van een nieuwigheid in de sportwereld. In augustus zouden namelijk zeven Europese kampioenschappen van zeven Olympische sporten gelijktijdig worden georganiseerd tot een multisport-evenement. Zes van de zeven kampioenschappen, waaronder het EK wielrennen, werden gehouden in Glasgow, terwijl het EK atletiek in Berlijn was. De bedoeling was om eens in de vier jaar dit EK-evenement te organiseren.

De straten van de Schotse stad waren daarom op woensdag 8 augustus 2018 het decor voor het EK tijdrijden. Rasmus Quaade was de eerste renner die een tijd neerzette onder de 55 minuten, maar de Deen zou niet de winnende tijd rijden. Yves Lampaert verbeterde als eerste zijn tijd, kwam uiteindelijk tekort voor een medaille. De Duitser Maximilian Schachmann reed sneller, maar het was Jonathan Castroviejo die als eerste een tijd onder de 53 minuten klokte. De Europese titel zou echter net als het jaar ervoor naar België gaan. Victor Campenaerts vertrok als laatste van het startpodium en zette bij het eerste meetpunt slechts de tiende tijd neer. Hij bleek zijn tijdrit echter wederom perfect te hebben ingedeeld.

Regen en natte wegen leken geen vat op hem te kunnen krijgen en bij het tweede tussenpunt kwam hij als derde door. Op het laatste stuk van de tijdrit, op de lange en vlakke wegen, kon de Belg van Lotto Soudal zijn kracht kwijt en naderde Castroviejo bij het derde tussenpunt tot op 47 honderdsten van een seconde. Na 45 kilometer waren de rollen omgedraaid en verwees de huidige houder van het uurrecord Castroviejo en Schachmann naar de tweede en derde plaats.

Top-5 EK Tijdrijden 2018
1. Victor Campenaerts (België) in 53m38s
2. Jonathan Castroviejo (Spanje) op 1s
3. Maximilian Schachmann (Duitsland) op 28s
4.  Yves Lampaert (België) op 31s
5.  Alex Dowsett (Groot-Brittannië) op 35s

Het podium van 2018: Jonathan Castroviejo, Victor Campenaerts en Max Schachmann – foto: Cor Vos

Parcours

Het parcours van de Europese titelstrijd tegen de klok is dit jaar biljartvlak en telt 22,4 kilometer. Hiermee is de route flink korter dan vorige edities, toen telkens zo’n 45 kilometer moest worden afgelegd. Europese wielerbond UEC maakte eerder al bekend dat de wedstrijden vanaf dit jaar flink zouden worden ingekort. De lengte van de wegwedstrijd voor de elite heren bedraagt voortaan tussen de 150 en 180 kilometer en ook de tijdritten gingen op de schop.

Zo werd besloten dat voortaan één parcours wordt uitgetekend voor alle categorieën. De lengte van de tijdritten varieert voortaan tussen de twintig en dertig kilometer. De wielerbond hoopt door het inkorten van de wedstrijden de koers aantrekkelijker te maken. “Korte wedstrijden en omlopen moeten het interessant maken voor zowel het publiek als de media”, aldus de UEC. Het parcours in Alkmaar is dus de eerste in ‘nieuwe stijl’.

Gestart wordt bij het Waagplein in Alkmaar, direct bij het beroemde toneel van de kaasmarkt. Via de Friesebrug steken de renners het Noordhollandsch Kanaal over, dat dwars door de kaasstad heen loopt. Via de Nieuwe Schermerweg, die overgaat in de Noordervaart, rijden zij in oostelijke richting de polder in om na vier kilometer rechtsaf te slaan naar de Zuidervaart. Daar gaat de weg bijna twee kilometer rechtdoor, totdat wordt afgeslagen naar de Laanweg.

In het polderlandschap gaat de weg vier kilometer lang vrijwel rechtdoor, tot aan het einde linksaf de Molendijk richting Schermerhorn wordt opgedraaid. De renners hebben al bijna dertien kilometer in de wielen wanneer ze opnieuw de Noordervaart uitkomen, waar het parcours in een vrijwel rechte lijn langs onder meer Stompetoren en de Museummolen voert. Tot slot ligt de aankomstlijn getrokken op de Kanaalkade.

Datum: donderdag 8 augustus 2019
Start: 15.00 uur (eerste renner)
Finish: 16.30 uur (laatste renner)
Afstand: 22,4 kilometer

Favorieten

Wat zijn de overeenkomsten tussen Jonathan Castroviejo, Victor Campenaerts, Moreno Moser, Maciej Bodnar, Maximilian Schachmann en Ryan Mullen? Alle zes stonden ze al eens op het podium van het Europees kampioenschap tijdrijden voor profs (Campenaerts zelfs driemaal) en allemaal zijn ze deze keer niet van de partij in Alkmaar. Mullen leek te starten, maar de Ier kampt met een knieblessure.

De vijf afwezige renners zijn niet de enige die het EK Tijdrijden links laten liggen. Ook erkende specialisten als Michał Kwiatkowski, Primož Roglič en Tom Dumoulin zijn er door verschillende redenen niet bij. Omdat Castroviejo (2016) en Campenaerts (2017-18) de enige kampioenen zijn in de korte geschiedenis van het EK Tijdrijden en zij allebei forfait geven, krijgen we sowieso een nieuwe Europese kampioen tijdrijden op de erelijst.

Remco Evenepoel – foto: Cor Vos

Wellicht kan Remco Evenepoel al een gooi doen naar de titel van zijn landgenoot Campenaerts. De stormachtige ontwikkeling van de jonge Belg (19) blijft maar voortduren. Hoewel hij vorig jaar nog hij de maatstaf was bij de junioren, zette hij vorige winter met Deceuninck-Quick Step al de stap naar de WorldTour en ook hier kon hij al meteen winnen. Op een sterk optreden in de Hammer Series volgde eindwinst in eigen land in de Baloise Belgium Tour.

En afgelopen weekend werd hij de overtuigende winnaar van Clásica San Sebastián, nota bene zijn eerste eendagswedstrijd op WorldTour-niveau. Op de laatste klim ontdeed hij zich van Toms Skujiņš, waarna hij in San Sebastián uitgebreid zijn overwinning kon vieren. Met de vorm zit het dus wel snor en ook in de tijdritten staat hij zijn mannetje. Kortom, de – je zou het niet zeggen – huidige wereldkampioen tijdrijden bij de junioren, lijkt klaar voor de titelstrijd.

Weliswaar treft Evenepoel in Alkmaar niet de absolute wereldtop in het tijdrijden, maar toch heeft het gros van de deelnemers zijn sporen in deze discipline al verdiend. Ploegmaat Kasper Asgreen bijvoorbeeld. De Deen maakte vorig seizoen de overstap naar de WorldTour en kwam dit jaar tot ontbolstering. Hij werd nationaal kampioen tijdrijden, nadat hij in beide tijdritten van de Ronde van Zwitserland top-5 reed. Vervolgens was hij knap achtste in de lange tijdrit van de Tour de France.

Stefan Küng – foto: Cor Vos

Stefan Küng is een van de meest gerenommeerde namen op de startlijst. De boomlange Zwitser van Groupama-FDJ moet zijn krachten makkelijk kwijt kunnen op de vlakke route rond Alkmaar. Al vaker won hij ritten tegen de klok op WorldTour-niveau en eind juni eiste hij tijdens de nationale kampioenschappen tijdrijden voor de derde keer de titel voor zich op.

Italianen hebben de reputatie om kampioenschappen altijd serieus te nemen. Voor het Europees kampioenschap tijdrijden schuiven ze dan ook goudhaantje Filippo Ganna naar voren. Hardheid deed de 23-jarige renner al op in het baanwielrennen, waar hij al drie keer wereldkampioen werd op de individuele achtervolging. Sinds dit seizoen rijdt hij voor Ineos en in zijn eerste koers schonk hij zijn nieuwe werkgever al meteen de zege…in een tijdrit! Daarnaast is hij momenteel regerend Italiaanse kampioen.

Op het EK Tijdrijden hebben de Belgen nog een ijzer in het vuur met Yves Lampaert, de nationale kampioen van 2017. De Belg won medio juni tot zijn eigen verrassing nog de tweede tijdrit van de Ronde van Zwitserland. Rondom Ulrichen kwam niemand aan zijn tijd, zelfs wereldkampioen tijdrijden Rohan Dennis niet. “Ik wist dat ik goed kan tijdrijden, maar vandaag stonden er echt specialisten aan de start”, reageerde Lampaert destijds.

Met Edoardo Affini hebben de Italianen nog een sterke tijdrijder in huis. De pas 23-jarige renner maakte afgelopen winter de overstap van SEG Racing Academy naar Mitchelton-Scott, nadat hij op het WK tijdrijden voor beloften net naast het podium was geëindigd. Winnen deed hij dit jaar al in de Tour of Norway in een rit in lijn en tijdens de Italiaanse nationale kampioenschappen werd hij vierde op de tijdrit.

Remco Evenepoel was pas 12 jaar toen Jan Bárta zijn eerste van inmiddels zes nationale titels tijdrijden veroverde. De Tsjech reed al meermaals top-10 op wereldkampioenschappen, maar ook dit seizoen gaat hij nog altijd als een speer in de ritten tegen de klok. Zo reed hij eind juni tijdens de Europese Spelen naar het brons op de tijdrit achter Vasil Kiryienka en Nelson Oliveira, maar voor Ryan Mullen. Een belangrijke outsider dus!

Jos van Emden – foto: Cor Vos

Tot slot hebben ook de Britten en Nederland kanshebbers in huis die we nog willen aanstippen. Bij de Britten wordt Alex Dowsett uitgespeeld. De renner van Katusha Alpecin werd kort voor de Tour de France voor de zesde keer nationaal kampioen tijdrijden van Groot-Brittannië, waar tijdrijden en snelheid op de piste hoog in het vaandel staan. Het was weer eens een flard van zijn capaciteiten als specialist tegen de klok.

Nederland heeft met Jos van Emden en Sebastian Langeveld twee echte hardrijders aan het vertrek. Schiedammer Van Emden werd deze zomer voor de tweede keer nationaal kampioen, liefst negen jaar na zijn vorige titel. Het geeft maar aan dat er nog altijd geen sleet zit op de 34-jarige renner, die al mooie tijdritten wist te winnen. Denk aan de afsluitende tijdrit van de Giro d’Italia 2017, waar Tom Dumoulin zijn eindzege veiligstelde.

Outsiders treffen we bijvoorbeeld aan bij Zweden (Tobias Ludvigsson) en Denemarken (Martin Toft Madsen). Matthias Brändle is ook een renner die altijd iets extra’s kan tijdens kampioenschappen, maar de Oostenrijker keert pas net terug van een sleutelbeenbreuk en is nog onzeker of hij wel op zijn gekwetste arm kan steunen. Baanspecialist Claudio Imhof rijdt normaal gesproken in het continentale circuit, maar eindigde al knap top-20 in de tijdritten in Romandië en Zwitserland.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Remco Evenepoel
*** Kasper Asgreen, Stefan Küng
** Filippo Ganna, Yves Lampaert, Jos van Emden
* Edoardo Affini, Jan Bárta, Alex Dowsett, Martin Toft Madsen

Website organisatie
Deelnemerslijst

Weer en tv

Even zag het ernaar uit dat de paraplu kon worden klaargelegd voor donderdag, maar volgens de laatste weersvoorspellingen wordt het de komende dagen geleidelijk zonniger en blijft het zo goed als droog in Alkmaar. Het zonnetje lijkt zelfs te gaan schijnen aan een maximumtemperatuur van 20 °C. De wind komt uit het westen en is matig tot vrij krachtig aan windkracht 4.

Het EK Tijdrijden voor mannen-elite is rechtstreeks te volgen op Sporza wielrennen op één vanaf 15.00 uur met commentaar van Renaat Schotte en José De Cauwer. Ook is de koers te volgen op Eurosport 2 (15.00 uur).