De Koninklijke Nederlandse Wielrenunie en online gokbedrijf Unibet presenteerde woensdag een sponsorovereenkomst voor de periode 2017 tot en met 2020. De deal leidde tot gemixte reacties in de sportwereld en politiek. Hoe zit het nu precies? WielerFlits zet de feiten op rij.

Waarom is er rumoer?
Er zijn twijfels over de deal tussen Unibet en de KNWU. Die twijfels voedt de KNWU door in het verzonden persbericht duidelijk te maken dat de aangekondigde overeenkomst van woensdag onder voorbehoud doorgaat. Dat heeft alles te maken met de nieuwe regelgeving in de Wet op de Kansspelen, meer bepaald het wetsvoorstel Kansspelen op Afstand (KOA). Kamerleden van coalitiepartijen VVD en PvdA hebben in januari een aantal amendementen (een door het parlement ingebrachte wijziging op een wetsvoorstel) ingediend om het KOA-wetsvoorstel aan te passen. Zoals het wetsvoorstel er nu ligt, moeten online gokbedrijven zoals Unibet een belastingtarief van 29 procent afdragen. De markt voor kansaanbieders gaat dan wel open; tot nu toe ligt dat recht in Nederland bij slechts enkele nationale bedrijven, zoals de Staatsloterij en De Lotto. De verwachting is dat het wetsvoorstel in april door de Tweede Kamer gaat.

Unibet investeert niet in opleidingsploeg; KNWU zoekt verder – foto: Marcel Koch

Unibet is een overeenkomst met de KNWU aangegaan op basis van een aantal voorwaarden. Zoals het nu staat, krijgen nieuwe kansaanbieders op de Nederlandse markt straks te maken met het eerder genoemde belastingtarief van 29 procent. Wil de sponsordeal met de KNWU doorgaan, dan zal in de wet dit percentage teruggeschroefd moeten worden naar twintig procent. Volgens sportmarketingbureau Triple Double zal er bij de huidige regels onvoldoende budgettaire ruimte overblijven voor grootschalige sportsponsoring zoals deze nu met de KNWU is voorzien. Bovendien wil Unibet zeker zijn van haar licentie in Nederland. Insiders vinden dat de KNWU de bal in een spel tussen Unibet en de Nederlandse politiek is geworden. “Er is een gevaar dat Unibet de sympathieke wielerbond gebruikt voor hun politieke strijd om het belastingtarief”, meent PvdA-kamerlid Mei Li Vos in een reactie aan de NOS. Andere kamerleden van de coalitiepartijen laten weten niet bereid te zijn het belastingtarief van 29 procent te verlagen tot twintig procent. VVD-kamerlid Van Wijngaarden: “Die intentie is er wel, maar niet eerder dan dat dit ook financieel mogelijk is.”

“Bonden die van collectieve middelen gebruik maken, mogen geen concurrerende partijen van De Lotto aantrekken” – NOC*NSF

Naast Rabobank is De Lotto een belangrijke sponsor voor de KNWU; het NOC*NSF verdeelt jaarlijks 45 miljoen euro van De Lotto aan de nationale sportbonden, waaronder de KNWU. “Bonden die van collectieve middelen gebruik maken, mogen geen concurrerende partijen van De Lotto aantrekken”, vertelt Geert Slot van NOC*NSF aan de NOS, waar de woordvoerder eveneens laat weten dat het overkoepelende sportorgaan een voorstander is van een vrije gokmarkt. “Maar dat zijn afspraken die gelden tot de behandeling van het wetsvoorstel KOA. De overeenkomst van de KNWU met Unibet  gaat pas in 2017 in, dus formeel mag dat.” Het aantrekken van een directe concurrent – De Lotto is door haar voorrecht fel tegen het wetsvoorstel KOA – komt hard aan bij de nationale loterij. “De Lotto is al 55 jaar de belangrijkste structurele financier van de Nederlandse sport. De keuze van de KNWU voor een directe concurrent van De Lotto tast het solodariteitsprincipe in de sport aan, verstoort het proces van modernisering van het kansspelbeleid en is schadelijk voor de structurele financieringsmogelijkheden voor de Nederlandse sport”, stelt De Lotto.

Gaat de deal wel door?
De vraag die opborrelt is: heeft de KNWU niet te vroeg gejuicht met het binnenhalen van Unibet? Met andere woorden: gaat de deal nu wel door? KNWU-voorzitter Marcel Wintels antwoordt WielerFlits met een volmondig ‘ja’. “Er is een overeenkomst van vier jaar voor zeven miljoen, dat is het uitgangspunt”, legt hij uit. “Mocht het zo zijn dat er een langdurig belastingtarief komt dat zó hoog is, dat dit contract niet op deze wijze kan doorgaan, is er een oplossing. Dat kan aan meerdere zaken liggen: Unibet krijgt geen licentie, of dat de markt zelfs helemaal niet opengaat. Er kunnen kabinetten vallen, om maar een paar voorbeelden te noemen. Daarom is er een fall back-scenario afgesproken voor een worst case-variant van dit verhaal.”

KNWU in 2017 veilig: “Er is een fall back-scenario afgesproken voor een worst case-variant van dit verhaal” – Marcel Wintels

Die overeenkomst geldt in ieder geval voor 2017. “Deze deal heeft voorzien in mogelijke tegenvallers of calamiteiten”, legt Wintels uit. “Mocht deze bodemafspraak van kracht zijn, dan zullen we niet de afgesproken 1,75 miljoen per jaar krijgen. In dat geval ontvangt de KNWU een ordegrootte van één miljoen euro. Júist om te zeggen dat beide partijen geloven in de samenwerking. De exacte situatie op dit moment is dus zo dat we samen het risico aangaan van deze overeenkomst, maar dat de risico’s aan beide kanten netjes afgedicht zijn.” Kort samengevat is de KNWU met Unibet in ieder geval verzekerd van een sponsorovereenkomst voor 2017 met een ordegrootte van één miljoen euro.

Hoe lang duurt de deal?
In principe staat de hele deal met Unibet dus niet op losse schroeven. Er is een overeenkomst van 2017 tot en met 2020, waarbij het eerste jaar vast staat. Afhankelijk van de nieuwe regels die het kabinet opneemt in de nieuwe wet,  wordt bepaald wat de waarde is van het contract. Wintels laat daarbij weten dat voor 2017 de sponsorvoorwaarden identiek zijn aan de huidige sponsorinkomsten, met een miljoen als richtbedrag. “We bekijken vervolgens in 2017 het hoe en wat daarna. Of je wel of niet met elkaar door wilt. We kunnen na 2017 van elkaar af, we kunnen de overeenkomst doorvoeren zoals het er ligt en er zijn daarnaast nog tussenscenario’s denkbaar. Maar of het contract van zeven miljoen ten volle haalbaar is, dat is onzeker. Maar dat is voorzien in het alternatieve scenario voor 2017.”

Is de deal rechtsgeldig?

foto: Pim Ras

Toch rijst de vraag of deze deal wel mag. Zo stelt paragraaf acht van hoofdstuk twee in het UCI Rules & Regulation-document dat niemand die onder de UCI-regels valt, direct of indirect betrokken mag zijn bij een organisatie van weddenschappen op wielerwedstrijden. “Daar hebben juristen naar gekeken”, countert Wintels. “Het feit dat de Lotto en de Staatsloterij (bij LottoNL-Jumbo, Lotto Soudal, Roompot Oranje Peloton en ook het Franse FDJ, red.) aanwezig zijn in het profpeloton, is daar eigenlijk al het antwoord op. Lotto is ook een gokbedrijf en rijdt op een WorldTour-licentie. Ik kan je vermoeien met het gehele document van de jurist, maar er staat nergens dat het niet kan of niet mag. Volgens de UCI mag je geen belangen hebben bij de weddenschappen op wielerwedstrijden. Dat heeft de KNWU niet, want Unibet is enkel als sponsor bij ons betrokken.”

Wintels wil daarnaast ook graag de stelling ontkrachten dat de KNWU een speelbal van Unibet is in haar strijd tegen de politiek. “Dat is wel grappig. Allereerst: het kabinet heeft een wetsvoorstel neergelegd waarin staat dat de markt voor kansaanbieders open moet gaan. Ten tweede: NOC*NSF juicht dat toe. Het derde punt: zowel NOC*NSF, als wij, als de politiek, vinden dat er meer private financiers moeten komen voor de sport. Laatste punt: vervolgens hadden veel partijen de vraag of die nieuwe aanbieders werkelijk bereid waren om te investeren in de sport. Unibet levert het bewijs dat ze zeven miljoen willen investeren in de sport.”

“Zo rond 20 december 2015 was het contract klaar en keken we wanneer we het persbericht naar buiten zouden brengen. We hebben precies dát gedaan waarvan iedere partij (het kabinet, NOC*NSF en de sportbonden, red.) denkt dat het goed is voor de sport. Per verrassing kwam er in januari een amendement. In samenspraak met Unibet hebben we besloten om ons niet af te laten leiden en ons vast te houden aan het uitgangspunt voor onze overeenkomst. Ik zou dus niet weten waar ik een speelbal van ben. Het enige wat veranderd is ten opzichte van een maand geleden, is dat we door een verrassend element (het amendement, red.) een fall back-scenario hebben moeten inbouwen. Een eerlijker antwoord kan ik niet geven.”

“In november en december hebben we de deal met Unibet al helemaal rondgemaakt. Per verrassing kwam er in januari een amendement in het wetsvoorstel” – Marcel Wintels

Waren er geen andere opties?
De deal met Unibet was liefde op het eerste gezicht. Nadat de KNWU in november hoorde dat Rabobank na twintig jaar zou stoppen met de sponsoring, is men direct aan de slag gegaan om een nieuwe sponsor te vinden. En dat was vrijwel direct raak, vertelt Wintels. “Met het bestuur en de directie van de KNWU hebben wij onmiddellijk een intern overleg gehad. Daarbij spraken we af om een half jaar de tijd te nemen om de markten te verkennen voor een nieuwe sponsor. Vervolgens hebben we een shortlist gemaakt van een partij of vijf-zes, waarvan wij dachten dat de wielersport een ontzettend interessante propositie was. Op 22 november hadden we ons eerste gesprek met de eerste kandidaat. We hebben toen meteen vastgesteld dat er een enorme match was. Vier weken later waren we rond met Unibet. Aan andere potentiële partijen zijn we niet eens meer toe gekomen, omdat we meteen overtuigd waren dat deze sponsor het ging worden.”

Conclusie
De overeenkomst tussen de KNWU en Unibet gaat in op 1 januari 2017. Afhankelijk van het wetsvoorstel Kansspelen op Afstand (KOA) heeft de sponsordeal in het slechtste geval een duur van één jaar tegen dezelfde inkomsten – ongeveer één miljoen euro – van het huidige sponsorcontract. Gaat het huidige belastingtarief van 29 procent omlaag naar twintig procent én krijgt Unibet een licentie om haar diensten in Nederland aan te bieden, dan zal het oorspronkelijk contract van kracht zijn. Die overeenkomst loopt van 1 januari 2017 tot en met 31 december 2020, waarbij de KNWU jaarlijks 1,75 miljoen euro opstrijkt. In totaal levert die deal de bond zeven miljoen euro op.

[poll id=”165″]