Video Bijzondere hoogte- en dieptepunten maken van wielerjaar 2019 een seizoen dat niet snel zal worden vergeten. Op de laatste dag van het jaar blikt WielerFlits nog één keer terug op het wegseizoen bij de mannen en de vrouwen. Het jaar dat de boeken in zal gaan als het beste jaar uit de historie van Jumbo-Visma, zegekoning Dylan Groenewegen en de doorbraak van Mathieu van der Poel in het voorjaar.

Recordaantal zeges in de laatste tien jaar
Het seizoen 2019 gaat de boeken in als het beste seizoen van de laatste tien jaar voor de Nederlandse wielrenners. Er werd liefst 109 keer gewonnen. Daarmee overstijgt deze generatie de 104 overwinningen die behaald werden in 2014. Dit waren ook de enige jaren dat meer dan honderd keer gewonnen werd. Afgelopen jaar waren het er 83.

Hierdoor was ook voor het tweede jaar op een groei zichtbaar in het aantal UCI-zeges namens Nederland. Het tekent de opleving van het nationale wielrennen, nadat sinds het recordjaar 2014 een flinke daling ingezet werd. Hierbij zijn we puur bezig met scorebordjournalistiek, een term die voetbaltrainer Co Adriaanse in 2003 introduceerde. Het zegt niets over de kwaliteit van de zeges.

In onze lijst houden we rekening met eendaagse en meerdaagse wedstrijden, van WorldTour-niveau tot en met UCI .2-wedstrijden. Ook internationale, continentale en nationale kampioenschappen worden meegerekend. Ploegentijdritten en teamzeges van Nederlandse ploegen tellen ook mee. Beloftenwedstrijden en nevenklassementen worden buiten beschouwing gelaten.

Wanneer werd er gewonnen?
De afgelopen twee seizoenen viel de eerste Nederlandse UCI-zege in januari. In 2017 was dat Bauke Mollema op 29 januari en vorig jaar won Danny van Poppel op 31 januari. Dit seizoen schreven we de eerste overwinning bij op 3 februari: Dylan van Baarle won namens Team Sky het eindklassement van de Herald Sun Tour in Australië.

Dylan van Baarle was de eerste Nederlandse winnaar – foto: Cor Vos

De laatste overwinning van het jaar werd pas in december behaald, toen Reinier Honig in het gelegenheidstenue van ProCyclingStats.com de tweede etappe van de Vuelta a Costa Rica naar zijn hand zette. De meest productieve maand was mei, waarin de Nederlanders twintig keer wisten te winnen. Daarna komen juni (negentien zeges) en september (vijftien zeges) als meest succesvolle maanden.

Wie won het vaakst?
Dylan Groenewegen is voor het derde jaar op rij de zegekoning van het nationale wielrennen. Dit seizoen was de Amsterdammer niet alleen niet alleen de veelwinnaar van Nederland, maar ook van de wereld. Niemand won dit seizoen meer UCI-wedstrijden dan de kopman van Jumbo-Visma: hij won liefst vijftien keer in 2019. Dat begon op 10 februari in de Ronde van Valencia en eindigde acht maanden later met winst in de Tacx Pro Classic op Neeltje Jans.

Dylan Groenewegen wint de Driedaagse Brugge-De Panne – foto: Cor Vos

De nummer twee in de ranglijst is niet geheel verrassend Mathieu van der Poel. Hij begon als Nederlands kampioen op de weg aan dit seizoen en won maar liefst elf keer. Meer dan een op de drie dagen die de kopman van Corendon-Circus op de fiets zat, sloot hij winnend af. Van der Poel had 31 koersdagen op de weg, en elf overwinningen. De Amstel Gold Race springt er natuurlijk uit.

De derde plaats is in bezit van een andere sprinter uit de WorldTour: Fabio Jakobsen sloot zijn tweede seizoen als prof af met zeven overwinningen. Daarmee evenaart de rappe renner van Deceuninck-Quick-Step zijn zege-aantal van 2018. Wel waren zijn zeges van een hoger niveau, hij won onder meer de Scheldeprijs, het NK en twee etappes in de Vuelta.

Achter de top-3 heeft een continentale renner zich genesteld. Arvid de Kleijn bezorgde Metec-TKH zes UCI-overwinningen. Het leverde hem een transfer op naar Riwal Readynez, waar hij voor het eerst prof wordt. Drie renners mochten vijf keer juichen in 2019: Raymond Kreder (UKYO), Mike Teunissen (Jumbo-Visma) en Jeroen Meijers (Taiyuan Miogee).

Namens welke ploegen wonnen de Nederlanders?
De 109 Nederlandse zeges werden afgelopen seizoen verdeeld over 21 ploegen. Dat waren er vorig jaar nog negentien. Jumbo-Visma kende een topseizoen met een recordaantal zeges, waaronder ook veel van buitenlandse renners. In totaal mocht de WorldTour-ploeg 28 zeges van Nederlandse makelij bijschrijven.

Mathieu van der Poel bezorgde Corendon-Circus elf zeges – foto: Cor Vos

Mathieu van der Poel zorgde er hoogstpersoonlijk voor dat Corendon-Circus elf Nederlandse overwinningen boekte in 2019. Dat zijn er twee meer dan BEAT Cycling Club, dat negen UCI-zeges behaalde het afgelopen seizoen. De continentale ploeg dankt dat onder meer aan vier keer winst van Martijn Budding en drie van Luuc Bugter.

Monkey Town-à Bloc staat vierde in deze ranglijst met acht Nederlandse UCI-overwinningen, gevolgd door Deceuninck-Quick-Step en Metec-TKH met ieder zeven zeges. Twee ‘grote’ ploegen met veel Nederlandse inbreng staan lager op de lijst: namens Team Sunweb en Roompot-Charles werden drie Nederlandse zeges geboekt.

De leeftijd van de winnaars
De meeste winnaars zitten in de generatie renners die 25 en 26 jaar oud waren het afgelopen seizoen. We gingen bij deze statistiek uit van de leeftijd op het moment van de behaalde zeges. De 25-jarige Nederlanders wonnen in 2019 liefst 22 keer, evenals de 26-jarige Nederlanders.

Een opvallende maar wel logische statistiek: vorig jaar werden de meeste wedstrijden gewonnen door 24-jarigen en in 2017 ging die eer naar de 23-jarigen.

Pieter Weening was de oudste Nederlandse winnaar dit jaar – foto: Cor Vos

De jongste winnaar dit jaar was Alex Molenaar, die tijdens zijn overwinning in de tweede etappe van de Oberösterreich Rundfahrt in juni slechts 19 jaar, 11 maanden en 2 dagen oud. Voor het derde jaar op rij was Pieter Weening de oudste Nederlandse winnaar. Toen hij de tweede rit in de Ronde van Luxemburg won, was de Fries 38 jaar, 2 maanden en 2 dagen oud.

Gemiddeld was ‘de Nederlandse winnaar’ afgelopen seizoen 25,8 jaar oud. Dat is iets ouder dan de laatste jaren. Vorig jaar was die gemiddelde leeftijd 25,3 en daarvoor 25,4 jaar.

Ruim vier keer zoveel eindzeges, vijf WorldTour-zeges meer
Tussen de 109 overwinningen zaten dertien eindoverwinningen van Nederlanders. Dat is meer dan een verviervoudiging ten opzichte van vorig jaar, toen er slechts drie klassementen gewonnen. Onder de eindzeges waren twee 2.HC-rittenkoersen: Mike Teunissen zegevierde in de Vierdaagse van Duinkerke en Mathieu van der Poel in de Tour of Britain.

Naast de dertien eindzeges werden ook 21 eendagskoersen en 75 ritten in etappekoersen gewonnen door de Nederlanders.

Mike Teunissen won de Vierdaagse van Duinkerke – foto: Cor Vos

Op elk niveau werd meer gewonnen van in 2018. Dat is niet verwonderlijk, omdat het aantal zeges in totaal ook gegroeid is. De meeste overwinningen werden behaald op UCI .2-niveau (34), gevolgd door wedstrijden van UCI .HC-niveau (29) en UCI .1-niveau (26). Daarnaast werden achttien zeges op WorldTour-niveau geboekt, vijf meer dan vorig seizoen.

Waar ter wereld werd gewonnen?
De meeste zeges werden geboekt op Franse grond. Maar liefst 25 keer gingen Nederlandse handen de lucht in in Frankrijk. Daarna volgen dertien overwinningen in eigen land en elf zeges in België.

In totaal wonnen de Nederlanders in 28 verschillende landen, net als vorig jaar. Dit seizoen maakten onder meer Burkina Faso, Indonesië, de Filipijnen, Kameroen, Costa Rica en Bosnië en Herzegovina kennis met het Nederlandse topseizoen. Globaal gezien werd 85 keer in Europa gewonnen en 24 keer in verre oorden.

De Nederlandse UCI-zeges bij de vrouwen in 2019

Marianne Vos wint La Course – foto: Cor Vos

De Nederlandse vrouwen wonnen dit jaar 66 UCI-wedstrijden en komen daarmee net niet aan het aantal overwinningen van vorig jaar. Toen waren het er namelijk 68. In 2017 stopte de teller op 59.

Marianne Vos mag de zegekoningin genoemd worden. Met negentien overwinningen stoot zij Annemiek van Vleuten (vorig jaar dertien zeges) van de troon. Het was lange tijd spannend in de top van de zegeranking van 2019, omdat sprintster Lorena Wiebes vijftien overwinningen boekte. Van Vleuten is met acht seizoenszeges de derde op deze lijst.

CCC-Liv mocht de meeste Nederlandse overwinningen noteren, namelijk negentien. Inderdaad, allemaal behaald door kopvrouw Vos. Parkhotel Valkenburg (zestien) bedankt de productie vooral aan Wiebes, maar ook aan twee triomfen van eerstejaars prof Demi Vollering. Boels-Dolmans noteerde acht zeges en Mitchelton-Scott zeven.

Tijdens haar overwinning in Nokere Koerse was Lorena Wiebes precies 20 jaar en 3 dagen oud. Daarmee was ze de jongste Nederlandse winnares van het seizoen. Ook Karlijn Swinkels won op haar twintigste een koers dit jaar. De oudste winnende Nederlandse was Annemiek van Vleuten, die tijdens haar imponerende WK-zege in Harrogate 36 jaar, 11 maanden en 21 dagen oud was.

Lorena Wiebes wint het NK – foto: Cor Vos

De gemiddelde leeftijd van ‘de Nederlandse winnaressen’ ligt voor het tweede jaar op rij op 28,9 jaar. In 2017 was dat een gemiddelde leeftijd van 28,7 jaar oud. Dat komt voornamelijk door de vele zeges van Van Vleuten, Wild (tijdens het seizoen allebei 36 jaar) en Vos (tijdens het seizoen 32 jaar). Het gemiddelde wordt voornamelijk door de 20-jarige Wiebes laag gehouden.

De Nederlandse wielrensters domineren het vrouwenwielrennen en doen dat ook internationaal. In maar liefst vier (!) landen werd elf keer gewonnen: in eigen land, in België, in Italië en in Frankrijk. Ook Groot-Brittannië (zeven) en Noorwegen (vijf) bleken vruchtbare grond.

De overwinningen van de Nederlandse vrouwen zijn verdeeld over zes eindzeges, 37 ritten in etappekoersen en 23 eendagswedstrijden. Net als in 2018 werd de helft van alle overwinningen (33 van de 66) geboekt in de Women’s World Tour. Op UCI .1-niveau werd 23 keer gewonnen.