Interview Hoe kan het toch dat het in Nederland op de weg en op de baan wemelt van de wereldtoppers op het gebied van sprinten? Met die vraag in het achterhoofd trok RIDE Magazine naar de hoofdrolspelers in kwestie. In de serie Sprintland Nederland proberen we in samenwerking met Nederlandse Loterij antwoord op die vraag te geven. De volgende in de reeks die aan de beurt is, seizoensrevelatie Charlotte Kool (24).

Het jaar 2023 is hét jaar van de doorbraak van Charlotte Kool (Team dsm-firmenich). Na een overwinning in de UAE Tour op haar alle eerste koersdag van het jaar kan de sprintster uit Kortenhoef niet stoppen met winnen. Ook in de Vuelta Femenina was het ondanks haar geplande opgave raak. Kool boekte er haar eerste overwinning in een grote ronde. Kort daarna won ze met de RideLondon Classique haar eerste WorldTour-rittenkoers en in de eerste vier ritten van de Baloise Ladies Tour was ze ook al de beste.

Wat goed is, komt snel. Of is misschien wel snel, in sprinterstaal. De 24-jarige Kool geniet niet alleen van haar overwinningen. Ook het sprinten maakt haar gelukkig. “Ik vind dat het allermooiste wat er is. Je bouwt de spanning meestal in zo’n wedstrijd helemaal op naar het einde. Dan is het verstand op nul. Als een soort leeuw op je prooi afgaan. De prooi is dan de finishlijn. Om daar te komen ben je zo’n hele wedstrijd gefocust en probeer je zo’n hele wedstrijd zo min mogelijk te verbruiken.”

De kunst van het sprinten
Voor Charlotte Kool is er dus een duidelijke tweedeling in een etappe. De laatste kilometer en de rest van de koers zijn een wereld van verschil. “Ik maak er altijd een soort spelletje van om zo zuinig mogelijk door zo’n etappe heen te gaan. Daar heb je natuurlijk je team voor nodig, maar daar probeer ik gewoon zoveel mogelijk in aan te sturen. Die meiden snappen dat gelukkig heel goed. En die weten heel goed hoe ze mij naar voren moeten rijden en hoe ook niet. Als ik dan merk dat ik een dag nog geen trap te veel heb gedaan, geeft mij dat een soort voldoening.”

Charlotte Kool wint de tweede etappe in de Vuelta Femenina – foto: Cor Vos

De laatste kilometer is zowel fysiek als mentaal een uitdaging. Het sprintersgilde is dan ook niet voor iedereen weggelegd. “Het moet echt in je zitten. Dat is niet alleen fysiek, maar ik denk ook echt mentaal. Je moet geen angst hebben of de angst uit kunnen zetten in zo’n finale. Zelf zie ik bijvoorbeeld helemaal geen gevaar. Het is niet dat ik dat bewust probeer, ik zie dat gewoon niet. Wanneer je dat wel ziet, wordt het heel erg lastig. In dat geval rem je te snel of zit je er niet goed bij.”

‘Kan je mij laten winnen, Charlotte?’
Op jonge leeftijd zat de snelheid al in de benen bij de Nederlandse spurtbom. Toch ging het leven als jonge sprintster niet over rozen. “Op een gegeven moment krijg je in de jeugd zo’n vriendengroep, waar je het super leuk mee hebt op de koers. Zij waren allemaal echt van het aanvallen. Ik wilde daar heel graag bij horen, maar ik was daar gewoon niet goed genoeg voor. Ik zat er wel altijd bij, omdat ik geleerd had om goed bochten te rijden en te sturen. Ik kon alleen niet aanvallen.”

Gedurende de koers moest Kool dus noodgedwongen haar vrienden volgen. Eenmaal in de finale was het dan een ander verhaal. “Als we eenmaal gingen sprinten, kon ik altijd meedoen. Want ja, een sprinter kan altijd sprinten. Mijn vrienden vonden dat altijd echt heel erg. Zij waren altijd boos op mij dat ik dan niet meewerkte, maar dat ik dan wel in een sprint er overheen kwam. Dus ja, dat vond ik zelf ook eigenlijk helemaal niet leuk. Het liefste had ik dat ik ook weg kon rijden. Er werd vaak gezegd: ‘we gaan proberen Charlotte er vandaag af te fietsen.’ Dus dat was wel een terugkerend thema.”

Kool maakte veel indruk in de Baloise Ladies Tour – foto: Cor Vos

Ook op jonge leeftijd was Kool dus al gevreesd in het peloton. Ze herinnert zich een mooi moment voorafgaand aan een koers. “Toen was er een jongen die naar mij toe kwam en  zei: ‘Charlotte, kan je me alsjeblieft vandaag laten winnen? Dan krijg ik vandaag nieuwe wielen van mijn vader.’ Dat soort verzoeken kwamen soms wel voorbij. Niet dat ik naar ze luisterde. Ik zei: ‘Sorry, maar dan moet je me toch echt gaan verslaan.’ Dat waren wel hele mooie en leerzame tijden.”

Nederlandse glorie
Bij vele sprinters is het bekend dat zij hun explosiviteit op de fiets voor een deel toeschrijven aan een andere sport, die zij in de jeugd hebben beoefend. Net als Olav Kooij, is dat in het geval van Charlotte Kool de schaatssport. De manier van trainen helpt Charlotte Kool tot op de dag van vandaag. “Het is een hele specifieke houding waarin je zit. Je leert echt heel erg hard af te zien, omdat je voortdurend met verzuring in de benen rondrijdt. Ook het gedisciplineerde werken dat je met schaatsen hebt, helpt mij nog steeds. Als schaatser ben je heel specifiek bezig met je techniek, je lichaam, hard werken, rekken en strekken. Ik denk dat dit me wel heel vaak helpt.”

Of deze multidisciplinaire achtergrond de sleutel is van het succes van Nederland in de sprint? De sprintster wijst eerder naar de jeugdkoersen in ons vlakke landschap. “Als junioren reden wij al in een peloton van vijftig à zestig renners in bochtige criteriums die van links naar rechts schoten. Je kon het zo gek eigenlijk niet bedenken. Daar moesten wij wel onze weg in zoeken. Hierdoor hebben we de juiste skills wat betreft sturen en manoeuvreren.” Daarnaast is het parcours in Nederland bijna altijd vlak. “Sprinters komen in Nederland dan sneller bovendrijven en worden gemotiveerd om door te zetten. In andere landen richten zij zich wellicht sneller op klimmers.”

Nooit opgeven
Waar in Nederland dus genoeg kansen liggen voor sprinters, is het leven van een jonge sprinter lang niet altijd makkelijk. Nu Kool zelf de top heeft bereikt, geeft ze ook graag een advies aan de jeugd en junioren. “Jonge sprinters moeten zich zeker niet laten demotiveren als er wedstrijden te zwaar zijn. Het is soms heel veel klimmen en er dan afgereden worden. Heel veel zware dagen in een grupetto. Denk dan vooral niet: ‘ik ben niet goed genoeg en ik kan niet mee.’ Ik heb al zoveel afgezien en al zo vaak gedacht dat ik niet goed genoeg was. Maar dat hoort er gewoon een beetje bij als sprinter. Bergop ben je de allerzwakste, maar op de sprintdagen ben je de sterkste.”

Kool in de jongste Tour de France Femmes – foto: Cor Vos

Afgelopen week ondervond Kool dat nog aan den lijve, toen ze buiten tijd werd gefietst in de rit met aankomst op de Tourmalet en de Tour de France Femmes. Ze kwam daar twee keer dichtbij een ritzege. Vooral van de zesde etappe baalde ze enorm, toen vluchtster Emma Norsgaard het aanstormende peloton een seconde voorbleef en Kool daarachter de sprint won. De dag erna eindigde ze buiten tijd, maar op de slotdag was er met een tijdrit in Pau voor haar ook weinig eer meer te behalen.

“Een rit winnen in de Tour was een haalbaar doel, maar geen hoofddoel”, zegt ze daarover. “Het belangrijkste dit jaar is vertrouwen opdoen. Ik wil in de aankomende seizoenen uitgroeien tot de beste sprinter van het peloton. Ik ga gewoon lekker mijn ding doen. De mooiste sprint voor mij om te winnen? De Champs-Élysées is natuurlijk iconisch, maar die hebben we bij de vrouwen nog niet. Maar laat daar nu net volgend jaar de streep van de Olympische Spelen liggen. Doe mij die maar!”, lacht ze.

Het complete achtergrondverhaal over waarom Nederland zo veel sprinters heeft, lees je terug in het zomernummer van RIDE Magazine. Dit verhaal is totstandgekomen door een samenwerking met Nederlandse Loterij, de hoodsponsor van de KNWU.