Ties Wijntjes

•

De laatste jaren heeft het gravelfietsen flink aan populariteit gewonnen. Op brede banden zoeken wielrenners niet enkel hun heil meer op het asfalt, maar in de bossen en andere natuurgebieden. Ook zonder een speciale gravelfiets kan je prachtig fietsen over onverharde wegen, bijvoorbeeld door het Gooi.

De Gooise Heide leent zich perfect om eens kennis te maken met het gravelfietsen. De grindpaden zijn hier namelijk van goede kwaliteit, waardoor het ook met een wegfiets goed te doen is. Dat betekent niet dat de route er minder leuk op wordt, want de rit voert door een gevarieerde omgeving, waar telkens wat nieuws te zien is.

De route begint in Lage Vuursche, eigenlijk net buiten de Gooise heide. Als je rustig wil starten met een kopje koffie, kan dat hier perfect op een van de vele terrasjes, maar ik besluit gelijk op de fiets te springen. Na amper honderd meter volgt gelijk al de eerste gravelstrook. Met een flauw bochtje draai ik langs een parkeerplaats het smalle pad op en ik hoor het grind onder mijn banden knarsen. In no-time ben je in de rust van het bos.

De eerste kilometers voeren door het bos rondom Lage Vuursche, en stukken onverhard met korte asfaltpassages wisselen elkaar af. Na het oversteken van de A27 over een fietsbrug wordt de omgeving beetje bij beetje dunner bebost en gaat het over in de heide tot je op de Gooise Heide rijdt. Lichtjes glooiend loopt het fietspad hier tussen de struikhei en een enkele naaldboom door.

Enkele kilometers rijd je afwisselend door bos en over heide, dicht langs Hilversum. Na ongeveer acht kilometer volgt een stuk door de stad om bij het Corversbos te komen. Hier brengt een breed grindpad je de stad weer uit, richting het Spanderswoud. Het is duidelijk dat dit een populaire fietsomgeving is, want op een mooie zomerse dag ben je zeker niet alleen op het fietspad.

Bloeiende Gaspeldoorn in Zanderij Crailoo – foto: Ties Wijntjes

Door het Spanderswoud draait de route aaneengesloten over onverharde wegen richting Zanderij Crailoo. Hier daal je de restanten van een oude zandgroeve in, waar je langs verschillende waterpartijen fietst. Dit bijzondere stukje natuur wordt in het voorjaar gekenmerkt door de bloeiende felgele Gaspeldoorn, en je kan er zomaar een kudde wilde koeien tegenkomen. Gelijk hierna gaat de route over Natuurbrug Zanderij Crailoo, dat met een lengte van 800 meter en hoogte van 50 meter het grootste ecoduct ter wereld is. Zelfs hier is het fietspad onverhard.

Ook over de Bussumer Heide blijf het wegdek nog een heel stuk onverhard, waardoor je bijna tien kilometer aaneengesloten over gravel fietst. Naast de vele onverharde wegen vormen enkele korte, niet al te lastige klimmetjes het karakter van de rit. Officieel hoort deze omgeving nog tot de Utrechtse Heuvelrug en het gaat zeker niet ongemerkt dat je af en toe op en over de stuwwal rijdt. De combinatie van het gravel met de hoogtemeters kan soms best zwaar zijn, zeker op een regenachtige dag als de ondergrond er lastig bij ligt.

Het noordelijkste puntje van de route voert langs Valkeveen en Oud Naarden. Eerst loopt de weg hier nog door het bos, maar na een paar kilometer heb je goed uitzicht over het Gooimeer terwijl je over een kronkelend, rustig pad fietst. Lang kan je van dit uitzicht niet genieten, want na een ruime kilometer draait de route weer zuidwaarts. Over de Tafelbergheide, waar je duidelijk wat aan hoogte wint, en de Blaricumerheide zet ik weer koers richting Hilversum. De route is dan ruim over de helft, maar er ligt nog een hoop moois in het verschiet.

Een van de vele gravelpaden – foto: Ties Wijntjes

Na een paar kilometer volgt de Zuiderheide, een van de mooiste stukken heide in de route. Door een klein hoogteverschil heb je goed uitzicht over de open vlakte, die vol staat met paarse heidestruiken. De weg loopt niet steil naar beneden, maar toch knal ik op hoge snelheid naar beneden zonder al te veel kracht te leveren. Vrijwel gelijk volgt een volgende mooie passage, over Anna’s Hoeve. Dit stuk van de heide was in de jaren ’30 een werkverschaffingsproject, waardoor er verschillende siervijvers en heuvels werden aangelegd. Het gravelpad slingert langs de rand van het gebied, met enkele scherpe bochten. Langs het Laarder Wasmeer, waar een stel Schotse Hooglanders me wat wazig aankijkt, rijd je het natuurgebied weer uit.

Een intermezzo over asfalt volgt, waarna ik over Landgoed Groeneveld de route vervolg. Het harde gravel maakt hier plaats voor een wat ruwer pad met kiezelstenen, al is het maar voor een paar honderd meter. Hierna duikt de route gelijk weer het bos in, bij de Hoge Vuursche. Op een oversteek over een N-weg na, lopen de laatste kilometers van de route grotendeels door de bossen rondom Lage Vuursche, over door naaldbomen omgeven gravelpaden. Na iets minder dan 60 kilometer zit de rit erop, waarvan bijna twee derde over onverharde wegen liep. Als je nog even de tijd hebt kan je jezelf in de Lage Vuursche perfect belonen bij een van de verschillende pannenkoekenrestaurants, of met een stuk appeltaart bij de Paddenstoel.

Het fietsen over onverharde paden an sich is niet wat deze rit zo leuk maakt, vooral de omgeving waar deze wegen je brengen maken het gravelfietsen zo leuk. In letterlijke en figuurlijke zin kan je even van de gebaande paden af om nieuwe gebieden en rustige stukken natuur te ontdekken, ook op dunne bandjes. Voor de doorgewinterde gravelfanaticus is deze rit waarschijnlijk geen enorme uitdaging, maar als je een keer kennis wil maken met het fietsen over onverharde wegen is dit een perfecte route die tegelijkertijd door een fraaie omgeving voert.